Кеңешбек Асаналиев: Шүкүрбек жана мен

Шүкүрбек жана мен Пушкин үйүндөгү менин жашоо турмушумдун алтын тилкеси аяктап баратты. Өз учурунда көп нерселерди тиешелүү даражада баалай албаганым, же не бир асыл-заттарды өздөштүрүп үлгүрө албай калганым, бул менин күнөөм эмес. Мен бүтүндөй оюмду, акыл-эсимди үч жыл бою бир гана нерсеге, китепке бурдум. Убакытты текке кетирбей пайдаланууга аракеттендим. Ошондой болсо да өз жеримде мектептен, институттан алган негизим, даярдыгым канча болсо, андан аша албайт элем да. Анын үстүнө мен өзүмдүн жашоомдо бийикке умтулбадым, таалай эмнени буюрса, азбы-көппү ошого ыраазы болуп жашадым. Дал ошол таалай-тагдырдын буйругу менен Пушкин үйүнө туш келдим. толугу менен…..

Жалолиддин Руми: Ооруп жаткан кошунасынын ал-абалын сураганы барган кулагы керең адам жөнүндө

Ооруп жаткан кошунасынын ал-абалын сураганы барган кулагы керең адам жөнүндө Бир дүлөйгө айтышыптыр: “Каада күтүп калдыңбы? Коңшуң ооруп үйдө жатат, ага басып бардыңбы?”   Дүлөй ойлойт: “Кулак керең, кантип билем абалын, Суроо берсе кантип табам жооп берүүнүн амалын?”   Эч айла жок, барыш керек куубасам да илдетти, Барбай коюп унутамбы кошуналык милдетти?   Керең болуп калсам дагы бар го менде акыл-эс, Кыймылдаткан кезде эрдин, түшүнөрмүн ага тез.   -Кантип калдың? – деп биринчи кайрыламын мен ага, -Мурдагыдан жакшымын – деп жооп кайтарар ал мага.   Мен кубанып: Жакшы, – деймин, толугу менен…..

Кеңешбек Асаналиев: Алтын тилке

Алтын тилке   Темам бекилгенден кийин П.Н.Берков менен жакындан мамилелешкен жокмун. Бул менин наадандыгым. Бетме-бет жолугушуп калса, же окумуштуулар кеңешинде учурашам. Болбосо, жок. Бул менин кетирген зор каталыгым, ала турган нерсени алалбай, өздөштүрө турган нерсени өздөштүрбөй, жанымда өзүнчө эле бир “тирүү университет” жүргөнүн түшүнбөй, билбей үч жылды өткөрүп жибердим. Бир жолу кеңири сүйлөшпөй, акыл-насаатын укпай. Диссертация жазылып, талкуудан өткөндөн кийин биринчи оппонент маселеси келип чыкты. Кыргыз адабиятын билген киши жок, П.Н.Берковдон башка. Илимий жетекчим К.Н.Григорян ал кишиге көңүлсүнбөйт, анткени экөөнүн өз ара мамилеси салкын окшойт. Ошондо билдим. Орто Азия адабиятын жалпы толугу менен…..

Мелис Абакиров: Аза ыры

АЗА ЫРЫ (Даректүү аңгеме)       Жүрөктү титиреткен суук кабарды тилмечибиз Шахназ айым апкелди. Ал Баязит университети өткөрүп жаткан эл аралык симпозиумдагы биздин котормочу эле. Баязит университети Анкаранын четки райондорунун бири, Түркиянын орто кылымдагы борбору болгон Чубук калаасынын аймагында, өкмөттүк мекеме-уюмдар жайгашкан ордодон – башкы аянттан кырк чакырымдай алыста экен. Бизди жайгаштырган мейманкана да университетке жакын жерде болчу. Шахназ айым эки күндөн бери, аэропорттон тосуп алгандан тарта биз менен чогуу жүргөн, мейманканада да өзүнчө бөлмөдө түнөп, тургандан жатканга – таң эртеден түндүн бир оокумуна чейин жаныбыздан чыкпай саксактап жүрдү. Эртең менен мейманкананын толугу менен…..

Кеңешбек Асаналиев: Жол башы

Жол башы Жазып отуруп, дал ушул жерге жеткенде, жарга келип капталгандай, тык токтодум: баса, мунун баары деги кимге керек? Чын эле.. маселен, үлгү болорлук нуска, ой кызытып ойготор бөтөнчө маани-мазмун, же башкалардан кескин айырмаланган жорук-жосундуу өмүр-баян болсо, анда бир жөн. Ал кызыктуу, ал окулат. Кадимки эле турмуштук жагдайлардын деңгээлиндеги кадыресе тиричилик, китеп, мектеп, кездешүү сыяктуу ар кимге белгилүү көнүмүштөр кимге таң, кимге зарыл. Жалпы элдик, жалпы элдик борборубуз, ошондой эле жаңыдан калыптанып, көп түрдүү өнүгө баштаган Фрунзе шаарынан (азыркы Бишкек) анча деле алыс эмес, Сокулук өрөөнүндө туулуп-өскөн мен китеп дүйнөсүнөн толугу менен…..

Замир Орозбай уулу: Тоолор көзгө виртуалсыз монитор, мен төрөлүп бу жарыкты көргөндөн.

****** Оо бул аалам! Сырдуусуң да түрдүүсүң, ордоңду бу кай улуу күч башкарат? Бир жериңде ыйлап чыкса булактар, Бир жериңде бийлеп өсөт бак-дарак.   Өйдөсүнбөйт! Данек өсүп-өнгөндөн, мелүүн желге жалбырагы термелген. Тоолор көзгө виртуалсыз монитор, мен төрөлүп бу жарыкты көргөндөн.   Канча жандар бул ааламга келишти, Каалашынча шапар тээп, жеп ичти. Көзөп алат белек балким-топчудай, жалпак болуп жаралганда жер үстү.   Жердин үстү жашыл майсаң жайкалган, согушуудан соолуганы байкалган. Тынчтыкты сүйөт билсең көлчүктөр, кыпындай бир нерсе түшсө чайпалган.   Менменсинип дүйнөнүн бир четинде, моюн бербей Кудай кылган чечимге. Молекула сыяктанат толугу менен…..

Жакыпбек Абдылдаев: Ким биринчи ойгонот?

Ашказанга баш ийбе Жапаркулдун Жеңиши, Жакшы бала негизи… Балмуздакты көргөндө, Келип кетет жегиси.   Колдон китеп түшүрбөйт, Бирок, окуп бүтүрбөйт. Окуганга табит жок, Неге мындай? Түшүнбөйт.   Чыгарбагын көңүлдөн, Китеп – байлык төгүлгөн. Тартып калат Жеңишти, Ашказанга жеңилген.   Чоочун сан “Бир”, “эки”, “үч” деп Асанбай, Жазат, санайт такалбай. “5” ти көрсө кыйналат, Окуй албай, жазалбай.   Сөздүн айтсак калысын, Бул жоруктун баары чын. “Беш” албаса сабактан, Аны кайдан таанысын.   Соодалашпай жүрөлү Апасы айтса: – Элчибек, Токоч сатып келчи, – деп. Кыйыктанат ал анда, Чуркап кетпей менчилеп. -Балмуздакка жеткидей, толугу менен…..

Зинакан Пасаңованын жаңы чыккан “Томаяк издеген бакыт” прозалык жыйнагына адабий талкууда айтылган ойлор

7-мартта Бишкек шаарындагы К.Баялинов атындагы Республикалык балдар жана жаштар китепканасында Улуттук жазуучулар союзунун мүчөсү, акын-жазуучу Зинакан Пасаңованын жаңы чыккан “Томаяк издеген бакыт” прозалык жыйнагына адабий талкуу өттү. Талкууга кыргыз адабиятынын жана маданиятынын белгилүү өкүлдөрү, профессионал адабиятчы, сынчылар жана окурмандар активдүү катышышты. Алар З.Пасаңованын чыгармаларына кызуу талдоо жасашып, автордун чыгармачылыгынын өзгөчөлүктөрү, адабияттагы орду жана келечеги жөнүндө ой-пикирлерин билдиришти. Кыргыз Эл акындары: Меңди Мамазаирова,  Шайлообек Дуйшеевдин, Кыргыз эл жазуучулары Асан Жакшылыков, Султан Раев, жана акын Назгүл Осмонованын, сынчы Жолдош Турдубаевдин, жаш окурман Нурболот Азаматовдун талкууда айткан ой-пикирлерин сунуштайбыз. Кыргыз Эл жазуучусу Асан толугу менен…..

Уильям Фолкнер: Китеп жазуу – дүкөндүн витринасын жасалгалоону элестетет

УИЛЬЯМ ФОЛКНЕР ЖАЗУУЧУНУН ӨНӨРКАНАСЫ (Виргиния университетинин студенттери, окутуучулары менен маек) Суроо: – Готорн өмүрүндө оң каармандын образын түзө албаптыр. Анткен менен ал түзгөн терс каармандар чыгармачылык залкарлыгынын өзөгү болуп калды. Мындан биз, оң каарманга караганда терс каармандын образын оңой деп ойлосок болобу? Жооп: – Бул жазуучунун кулк-мүнөзү, таалим-табитине эле эмес, дегеле адамдык табиятына байланыштуу болсо керек: дүйнөнүн жарык жактарынан көрө, караңгы жактарын чындыкка сыярлык, турмуштагыдай ишенимдүү сүрөттөө жеңил. Суроо: – Мистер Фолкнер, жазуучу болуш үчүн жогорку билим, сөзсүз, керекпи, же?.. Жооп: – Кандай десем? Бул жазуучуга жылуу квартира керекпи дегендей толугу менен…..

Кубатбек Жусубалиев: Эне, үпүп сасык келди

Эне, үпүп сасык келди (үзүндү) …Булар каалгага жазылган сөздөр. Беш тилим карагай тактайдан кыналган каалгага жазылган сөздөр. Кубат менен Камбү, каалга – үчөө мокок бычактын учу менен оюлуп жазылыптыр. Биздин адрес – башка бирөөнүн жоргодой жоргологон колу. Калгандары Баланын үйрөнчүк колу. Кырмызы сыя калем менен жазылыптыр. Тактайды тили менен жалап-жалап, тилин тилдирип, тилин канатып, анан басып даана жазат деп кырмызы калемдин учун сындырып, кайра учтап, кайра сындырып, учун оозуна салып шилекейлеп, эриндери, колу, жүзү кырмызы сыяга боёлгон Баланын жазган сөздөрү бар, үстүнө дайым отун кыркылып жүрүп балтанын тишинин мизине барчаланып, толугу менен…..