Category: Дасмия

Данияр Исанов: Санаа мени саргайтса – сагыныч мени жашартат

Жазуучулар Союзу

Санаа мени саргайтса – сагыныч мени жашартат (Эссе) Санаа мени саргайтса, сагыныч мени жашартат… Санаасын да, сагынычын да жерибейм. Балким, мени ушул эки нерсе эсиме келтирип, ар таңда Улуу Жолго – Улуу Милдет жүктөп туруп, анан адам бол деп алыска узатып турганындадыр!? *** Санаа – чабыттап учкан кыялым… Кай жерге беттеп учат, кайдан токтойт – муну элестетүүнүн өзү коркунучтуу. Санаа токтогон күнү өмүр бүтчүдөй туюлат. Убайым жеген адам өзү үчүн да, өзгөлөр үчүн да кам көрөт! *** Санаа тарткандардын дили карайганын көрбөдүм. Санаа – жашоодон тыянак чыгарчу бүтүмдөй. Андыктан сабалап уч, толугу менен…..

Максуда Ормонова: Көрсө, алган экем…

Жазуучулар Союзу

Көрсө, алган экем… Көп эле белектерди алдым. Мүмкүн кээ бирлерин унутуп да калгандырмын. Кызык… Ушундай да болот экен. Бир белектен баш тарткан болчум. Аны албай койгон элем. Көрсө, алган экем… Жупуну жашоо-тиричилигибизге карабай, апам биздин ар бирибиздин туулган күнүбүзгө бир өзгөчө көңүл бурчу. Ошол жылы кар оор түшкөн. Азыр эстесем, ал жылдагыдай калың карды көрө электеймин. -Менин кызымдын туулган күнүнө күн да кубанып турат. Кар түнү жаап баштаган эле. Дале басылбай жаап жатат. Садага болоюнум! Башкачам менин! Бөлөкчөм менин!-деп, апам маңдайыман өөп, мектепке тургузду. -Кана, көрөйүнчү!-быйылкы кыштын биринчи кары болбосо да, шашып, терезеге чуркадым. Чын эле, толугу менен…..

Султан Раев: Туман

Жазуучулар Союзу

(Энем  Касиеттин  жаркын  элесине  арнайм) Урматтуу жүргүнчүлөр! Аба ырайынын шартына байланыштуу Бишкек–Ош 113-каттамы эртеңки саат 9.00гө которулду! – диктордун үнүн укканда Мусанын бешене териси тырыша түштү. Эки күндөн бери калың туман түшүп, бир да самолёт абага көтөрүлгөн жок. Бу кабарды уккан башка жүргүнчүлөр да ичинен кейип, ачуусу кашайып, учуп кетебиз деген үмүттөрү таптакыр үзүлдү… айрым териси жука, чыдамы жоктор билеттерин тапшырып, кассада отурган кыздар менен урушуп да кирди. Күнөө билет саткан кыздарда болбосо да, эки күндөн бери карайлап, жол акмалаган немелер күтүүдөн тажап, ачуусун ушулардан чыгармак болду. Кээ бирөөнүн айткан толугу менен…..

Марк Твен: Калети окшоштук

Жазуучулар Союзу

Калети окшоштук (аңгеме) Анча жылдар мурун Нью-Йорк штатындагы Соломонка вокзалына келдим. Ал жерден башка бир поездге отуруп, алыска сапар чекмекмин. Жанымда шеригим да бар эле. Вокзалда жык-жыйма, шашылган эле адамдар, байкашымда алар деле мен чыга турган поездди күтүп турушкандай. Кассага бардым да абдан шашылыш экенимди айтып тезирээк мага бир билет таап бер деп өтүнүч кылдым. Кассир айым башын чайкап, билет таба албай турганын айтты. Аламан элдин арасынан кысылып, кыйналып аралап жүрүп вокзалдын бир кызматкерин таап, мага бир орун таап, ушул поездде жөнөтүп коюшун сураныч кылдым. Ал чекесин чүрүштүрүп мени карап туруп, толугу менен…..

Марат Токоев: Эң кыска көркөм чыгармалар

Жазуучулар Союзу

Адабий чөйрөдө эң кыска роман тууралуу анекдот бар. Ал роман болгону үч сөздөн турат. “Төрөлдү. Үйлөндү. Өлдү”. Бир карасаң, чындыгында эле, бул үч сөзгө адамдын бүт өмүрү камтылган. Бирок бул сөздөр белгилүү нерсени жөн гана атап, эскертип койгондой. Таңгалуу жок. Ал эми чыныгы көркөм чыгарма, бери дегенде, адамдын жан дүйнөсүн жана акыл-эсин чыңалтып, аларга дүрбөлөң салышы керек. Канча сөз менен буга жетсе болот? Акын-жазуучулар, кээ бири атайын изденип, кээ бири тамаша иретинде, бул багытта аракеттенип көрүштү. Алардын жыйынтыктары менен таанышып көрсөк. Мен сунуштай турган чыгармалардын топтомун мен өзүм түзгөн жокмун. толугу менен…..

Гүлзада Станалиева: Өмүрдүн морт, сүйүү кымбат экенин, Түшүндүк да, бир өзөккө айландык

Жазуучулар Союзу

***** Сагынган элем, кирипсиң түндө түшүмө. Ойгонуп кетип, ыйладым көпкө шолоктоп. Балалык кезден тараган бойго кусадан Арылар бекен, жазылар бекен толгон бук.   Сагынгам элем, кирипсиң менин түшүмө. Кирипсиң… кандай, эмнелер болду эсте жок. Билгеним жалгыз жадыма сиңген кусалык Күчөдү кайра… ыйладым көпкө шолоктоп.   Билгенге кандай балалык таза сезимге, Кусаны артып, сурабай тагдыр чечилип. Кайран баш бакыт-таалайга тунган чакта да, Өтөрү бышык кусадар өмүр кечирип.   Жаагын, ак кар Кар жаап жатат… Сапырылган жаңы кар Канча жолу жаады менин жашоомдо, Оо, ушинтип билбейм дагы канча жаар?   Жаагын, ак толугу менен…..

Атахан Кожогулов: Бир жакшы аял сүйүп мени, сүйдүрдү, Бир жакшы аял өчүрбөдү шамымы

Жазуучулар Союзу

Кара Кочкор, Кара-Тоо, кара жорго Агылдым мен саргайган санаа жолдо, ак жолуңду жараткан мага жолдо. Кайгырганда кареке келе калат, кара Кочкор, Кара- Тоо, кара жорго!   Анда биздин кенедей кезибиз да, оюн болчу, таңыбыз, кечибиз да. Кара жорго чоңдордун кеп кылганы… катар өскөн топ балдар чурулдашып- кара жорго болчубуз өзүбүз да.   Зайнике ата, жоргосун минип чыкчы, заңкылдаган добушу бийик чыкчы. Оң колуна камчысын бекем кармап, ошондогу ак таңдай күлүп чыкчы.   Жорго салыш жакындап калды деди, жорго таптап саяпкер жанды үрөдү. Жорго туйлап ооздугун чайнап турду, жолдо күйүп тургандай толугу менен…..

Таштанбек Чакиев: Боор толгоо

Жазуучулар Союзу

Боор толгоо (Ыр Стамбулда болуп өткөн 2022-жылдын 13-ноябрындагы террактан кийин жаралды) I Сен жашаган үлкөн калаа, Андагы эл боордош бизге. Шам чырактар кызыл-тазыл, Шай көйнөкчөн келин-кыздар… Таранчылар зымда отурган Тизип койгон өңдүү жипке. Анан дагы өткөн унаа Каршы-терши Көчөдөн. Кара деңиз албуут мүнөз, Түркүн кеме андагы Түрлүү кайык Добуш салып, Ар тарапка жөнөгөн. Ак чардактар, Деңиз бойлой, Ойкуй-кайкый учушкан. Тар көчөлөр ийри-муйру. Андагы эл Агып жаткан, Анан бир маал Кайтып жаткан жумуштан. Кала берсе, Түрлүү поезд, Жонун күнгө кактаган, Сансыз учак Асманга да, аэропортко батпаган. Бири келсе, дагы бири учуп толугу менен…..

Нуриза Өмүрбаева: Белек

Жазуучулар Союзу

Белек (Чет жерде жашаган этникалык кыргыздарга арналат) Жол боюнда кичинекей кыздар ойноп жүрүптүр. Арасынан бирөөсү бизди көрө сала: «Күмүш эже келатат!» деп сүйүнүчтүү кыйкырып, утурлай чуркады. Заматта Күмүш эжелеген кыздар курбум экөөбүздү айланчыктап, тегеректеп калды. Курбумдун өз атынан айтпай, баары «Күмүш эже» дешет экен. Курбум соодагер. Мен деле аны менен соодада жүрүп таанышып калдым. Бул жакка эки үч айда бир келип, Кыргызстанга товар ташып оокат кылып жүрөм. Курбум менден кыргыз зергерлеринин колунан чыккан, сөйкө, шакек, билерик, чачпак өңдүү зер буюмдарын алдырат. Силерде күмүш жокпу? Мынча күмүштү кимге сатасың? – деп, толугу менен…..

Зинакан Пасанова: Жаңы жыл жана жан кечти

Жазуучулар Союзу

Жаңы жыл жана жан кечти (аңгеме) Кечээ түнү жатарда унутуп өчүрбөй койгон уюлдук телефону таң заарлап күү чалды. «Nokiaнын» экранынан тааныш сандарды көргөндө Кымбаттын жүрөгү шуулдай түштү. Шаардык ички иштер башкармалыгынын маалымат катчысы чалып жатат. Дагы кайсыл жерде эмне болуп кетти экен?! Жаңы жылдын биринчи күнүндө таң эртелеп издегенине караганда жакшы кабар эмес. Түнү бою жаңы жыл тосуп, жамгырдай жааган майрамдык салют-фейерверктерден дүңгүрөп, коюу жана ачуу түтүнгө какаган шаар таңга маал гана тынчыган. Таң агара баштаганда ак кар жамынган дүйнө мемиреп жымжырт эле. Терезеден көпкөк тунук асман көрүнөт. Мындай аяздуу толугу менен…..