Габриэль Гарсиа Маркес: Айттырып келген ажал баяны

Айттырып келген ажал баяны (Повесттен) Аны өлтүрүп кеткен күнү Сантьяго Насар епископ келер кемени тоскону таңкы 5.30да турган. Түшүндө ал жумшак жамгыр себелеген анжир багын аралап баратыптыр, кандайдыр бир ирмемге бакытка балкый түшкөнсүдү, бирок ойгонгондо шакка конгон чымчыктар башынан ылдый чычып жибергенсиген сезимден арыла албай койду. “Ал түшүндө бак-даракты көп көрөр эле”, – деди мага апасы мындан 27 жыл мурдагы каргашалуу дүйшөмбүнүн кылт эткен кыймылынан өйдө эстей. “Андан бир жума мурда түш көрсө, калдыркан калайдан жасалган самолётто учуп баратыптыр, жалгыз экемин, бадам багынын бир бутагына да тийбей аралай чаап учуп толугу менен…..

Сүйүнбай Эралиев: Качан болсо, кызматыңа мен дайын, Карегимдей Ата-Журтум, Мекеним

Кармышак Ташбаев Заман жана ата журт Унутулбайт өткөн доордун издери… Ушул күндөр буйрук кылсын бизге эми. Заманыбыз – бизге дарак мөмөлүү, Бүт жемиши бышып турган күздөгү. Токчулуктун болуп турат заманы, Тууган жердин мелмилдеген түздөрү.   Арбын болуп, артып улам байлыгы, Бар бол, элим! Билбейли биз кайгыны?! Турсун дайым тууган жерден угулуп, Түгөнбөгөн күүлөрүнүн кайрыгы. Бүт ааламга тарай берсин түбөлүк, дүңгүрөгөн Ата Журттун айдыңы!   Сен кыргызсың Сен кыргызсың аба жутуп, нур жутуп, Жер боорунда жашап жаткан күн көрүп. Кубанганда тебетейди ыргытып Терип келген тоонун назик гүлдөрүн.   Сен кыргызсың кымыз толугу менен…..

Байдылда Сарногоев: Жүрөктө жүрөт эскирбей, Сүйөмүн деген бир сөзүң

Булакка Алдастап бат, бат дем алып, Арыкка боюн ургулап. Аманбы? – курбум дегендей, Агасың, булак шылдырап.   Билерсиң бала кезимде Көп жолу сени бойлогом. Убара кылып шарыңды Тегирмен салып ойногом.   Калкыткам көлчүк жериңе, Кайыкты жасап кагаздан, Көйнөктү чечип жалбызга Кирингем ысып баратсам.   Ойногун! – дейсиң эми да, Кайрадан бала болбосмун. Жээгиңди бойлоп мен чылап, Бөбөктөрүм ойношсун.   Кайсы сенин терезең Атын билем сен жашаган көчөнүн, Бирок, билбейм үйүң кайда экенин. Биргелешип кирмек элем киного, Бүгүн сени кайдан табар экемин?   Үй номериң сегизби же сексенби? Көчө бойлоп көрүп толугу менен…..

Садык Алахан: Р.Шүкүрбековдун термелеринин башкы проблемалары жана көркөм-эстетикалык өзгөчөлүктөрү

Райкан Шүкүрбековдун термелеринин башкы проблемалары жана көркөм-эстетикалык өзгөчөлүктөрү (2-макала) Мына ошентип, Р.Шүкүрбековдун «Аралаш төкмө» деп аталган термесинин шарттуу түрдөгү биринчи бөлүмчөсүнүн башталышынан биз киришүү бөлүмчөсүндө айтылган «калп айтпоо», «чынчыл болуу» деген дидактикалык ойлордун ырааттуу улантылышына эмес, тескерисинче, элдик төкмөлүк өнөрдө өзгөчө кеңири колдонулуп келген калп жанрынын чукугандай ишке тартылышын, ушундан улам окуянын, автордук баяндоонун андан аркы өнүгүшү таптакыр башкача нукта өнүгүп, ушул олтурган адамды, окурманды алда немедей психологиялык абалга алып келгенине күбө болдук. Ырасында эле «калп айтпоо», «чынчыл болуу» жөнүндөгү насият ойлордон кийин: О, баягы жылы эшекчен Айга чыгып келгенмин, толугу менен…..

Омор Султанов: Сага эми кезиксе экен мендей бирөө, Болбосо менден жакшы, менден эстүү

Кыйылып турам Жылкы айдап үрөң-бараңдан Жылганы бойлой бастырсам, Жайлоонун салкын абасы Эркелей согуп астыртан, Көңүлгө сиңген гүл жыты ай, Көркөмү менен мас кылган.   «Ашуу-Төр» менен «Чолок-Төр», Эңседим сени сагынып. Жадырап өскөн гүлдөрүң Жакама үзүп тагынып, Абаным созсом бөлүшчү Аскаңдан чыккан жаңырык.   Тоодогу өткөн балалык Тобулгу чикит чабышып, Бир күндө он жол урушсак, Он жолу кайра табышып, Куушуп оюн салчу элек Кулундар менен жарышып.   Ушинтип жүрчү күндөрүм Бүлбүлдөп узап баратат. Кыйылып турам кош дебей, Кымбаттуу курбум, бала чак, Мен тойбос бала кезимди Мезгилим колдон талашат.   Ак кууну толугу менен…..

Мурза Гапаров: Газала

Газала (аңгеме) Ошондо мен канча жашта болдум экен? Тогуз же сегиз. Жок, тогуз болуу керек. Анткени ошол кышта, сандалда бүлбүлдөгөн жин чырактын жарыгында ийик ийрип олтуруп, кандайдыр бир сөздөн улам таэнемдин: «Сен ушул келе жаткан баарда тогузга чыгасың» дегени жадымда калыптыр. А баар, таэнемдин сөзүнөн кийин бат эле келгендей болгон. Адегенде түндөлөрү тоңуп калуучу, мени мектепке чейин дадил көтөрүп баруучу катуу кар эриген, кийин кеч күздөн бери биздин бакта жашап жүрүшкөн таандар учуп кетишкен, тал боткоктоп, өрүктөр гүлдөгөн, айылдагы иттер өткөн жылдан калган, кыш ичи кар астында жатып көктөп кеткен толугу менен…..

Капар Токтошов: Башкы маселе

Башкы маселе –Жылкы чарбасынын эмнеси жок дейсиң? – Байкем мени таң кала карап калды. Кызыл жүздүү, элүүлөрдөгү балжагай толук киши. Мен эс тартканы мал артында: кайсы бир жылдары чабан болчу, анан уй кайтарды, азыр жылкычы. –Перспективасы. –Ал не дегени? –Келечеги жок дегени да. –Байкем менден муну күтпөгөнбү же чала угуп калдыбы, «түшүнбөдүм» дегендей элтейет. Сөзүмдү кайталадым: –Келечеги жок дегени. –Ким айтат? –Элдин баары эле айтып жатат. –Бейчеки кеп, – деди байкем кайдыгер. – Эл да ошентип айтат бекен! Ат адамдын канаты да! Өз канатын өзү кескен эмени көрө элекмин, айланайын! толугу менен…..

Обид Колдош: Адабий-философиялык ойлор

Обид Колдош – 1985-жылы Бухара облусунун Жондор районундагы Кулиён айылында туулган. Анын “Кыялымды алган кыз”, “Маңызга сергүү” аттуу китептери жарык көргөн. Өзбекстан Жазуучулар союзунун «Талант мектеби» VII республикалык жаш калемгерлер семинарынын катышуучусу. «Узбекистон бахори» («Өзбекстан жазы») чыгармачылык фестивалынын проза багытынын жеңүүчүсү. Эл аралык Туран жазуучулар ассоциациясынын мүчөсү. «Жондор овози» («Жондор үнү»), «Бухоро окшоми» («Бухара кечи») гезиттеринде иштеген. Учурда «Маънавият сарчашмаси» («Руханият башаты») гезитинин башкы редактору. Адабий-философиялык ойлор ***** Тилекке каршы, ушундай күндөр келет; “табигый” деген сөз «Кызыл китептен» орун алат. ***** Акча менен “тирүү” соодагер, дүкөнүнөн ажырап калса, өзүн суудан толугу менен…..

Садык Алахан: Райкан Шүкүрбековдун термелеринин башкы проблемалары жана көркөм-эстетикалык өзгөчөлүктөрү

Урматтуу окурмандар, биз бүгүндөн баштап филология илимдеринин доктору, Кыргыз улуттук жазуучулар союзунун адабий көркөм сын боюнча секциясынын башчысы Садык Алахандын залкар акын Райкан Шүкүрбековдун термелери жөнүндөгү макалалар түрмөгүн жарыялай баштайбыз. Райкан Шүкүрбековдун термелеринин башкы проблемалары жана көркөм-эстетикалык өзгөчөлүктөрү (1-макала) Классик акыныбыз Райкан Шүкүрбековдун термелерин улуттук адабиятыбыздагы бул жанрды жаңы баскычка көтөргөн көркөм туундулар катары караганыбыз оң. Фактынын өзү да бул ойду далилдеп турат. Акындын «Аралаш төкмө», «Жинди суу», «Рахмат койчу, чабанга», «Жер жөнүндө терме», «Аялдар жөнүндө сөз», «Декада жөнүндө сөз», «Насыят-терме» деген термелери бул жанрдын классикалык үлгүлөрүнөн болуп калгандыгын эч толугу менен…..

Кубанычбек Басылбеков: Алыкул которгонбу же жазганбы?

Алыкул которгонбу же жазганбы? Алыкул жөнүндө көп эле сөз айтылып, китептер жазылып, мыкты чыгармаларга сыйлыктар ыйгарылууда. Бул албетте жакшы иш, муну менен сыймыктанса гана болот.Улуу акынды улуу деп, анын атын өчүрбөй кадырлап, баркташ биздин ыйык милдетибиз жана парзыбыз. Бирок, ошондой болгону менен менин өзүмдүн жеке оюмча бардыгы жакшы сүйлөп туурасын айтышып, чыгармачылык жолун изилдешкени менен эң орчундуу, айта турган Алыкулдун мыктылык жагын байкашпай, ал жөнүндө сөз козгошпой келишет. Мен, бул макалада акыныбыздын эч ким байкабаган, ак ишин актай көрсөтүп, өзүнүн анык ээлер ордуна коюп, болгонун болгондой айтып берүүнү чечтим. Улуу толугу менен…..