Блог

Белгилүү журналист, акын, котормочу Эрнис Асек уулун эскерүү кечеси өтөт

Айтылуу Мелис Эшимкановдун бир тууган иниси, “Асаба, “Агым”, “Баягы Асаба” басылмаларында башкы редактор болуп эмгектенген белгилүү журналист, акын, котормочу Эрнис Асек уулунун эскерүү кечеси 25-апрелде Улуттук филармонияда өткөнү турат. Акын “Асаба” гезитине “Записки от скуки” аталышта кыска-нуска турмуштагы окуяларды жазчу эле. Ошондон үзүндү беребиз! Записки от скуки Чымчык «Кудайым жараткан жаныбар да, куштарды карап көп нерселерди билсең болот» деп калчу чоң апам. «Эмнени?» деп олтурган жеримен тура калам. «А-аа, чунагым десе, көп эле нерсени, аба-ырайын, жутчулукту, токчулукту, молчулукту, эл пейилин…» деп терезе тарапты карап, ойлонуп калар эле. Мен эшикке чуркап толугу менен…..

Табихат Тынарбекова: Сеникиндей каректи көрбөгөнмүн, Көргөн сайын алоолоп өрттөнөмүн

Тынарбекова Табихат Тынарбековна 1999-жылы Нарын облусунун Кочкор районуна караштуу Кара-Суу айылында жарык дүйнөгө келген. 2017-жылы мектепти ийгиликтүү аяктап, борбор калаабыздагы И.Арабаев атындагы КМУнун педагогика факультетинин бюджеттик бөлүмүнө тапшырган. Учурда 4-курста окуйт. Үзүрлүү эмгек жумшоонун натыйжасында окууда, университетте жана университеттен тышкаркы уюштурулган көптөгөн сынактарда жакшы ийгиликтерге жетишкен. Ырлары “Арабаев пресс” газетасына басылып чыккан. “Жаш калемгерлер” клубунун жана “Заман” адабий мектебинин мүчөсү. Университет тарабынан көптөгөн баалуу сыйлыктар, громаталар, дипломдор менен сыйланган. Жылдызын жашырган шаар Түнкү шаар үнүн тыңшасам, Терезе түбүн энчилеп. Тургандыр да бир санаалаш, Термелип ойго менчилеп.   Бүлбүлдөп кай бир толугу менен…..

Акын, элдик табып Гүлсина Өмүрбекова акка моюн сунду

Кыргыз адабияты жоготууга учурады. “Манас” темасындагы кайып дүйнө түшүнүгүн, эзотерикалык көз карашты камтыган, автордук жеке ою бар акын Гүлсина Өмүрбекова 74 жаш курагында дүйнө салды. Акын Г.Өмүрбекова 1947-жылы Аксы районунун Аркар айылында жарык дүйнөгө келген. Жогорку окуу жайын бүтөрү менен Фрунзедеги Политехникалык окуу жайына окутуучу болуп менен эмгек жолун баштаган. Кийин, педагогикалык илим изилдөө институтунда кичи илимий кызматкер болуп иштеген. Музыкага кызыгып, М.Күрөңкеев атындагы музыкалык училищеге кирип, ал жерде эмгектенип жүрүп алгачкы обонун жараткан. С.Жусуевдин сөзүнө жазылган “Сүйүү вальсы” ыры жалпы элге жайылып, бул ыр Япон, Кытай, Казак ж.б. элдерде толугу менен…..

Дүйшөнбек Бектемир уулу: Үйрөтcөк да жашоонун сырын чоңдор, Аруулукту баладан үйрөнөлү

Дүйшөнбек Бектемир уулу – студент кезинен эле сезимтал, муңайым поэзиясы менен окурмандарга таанылып калган жаш калемгер. Жаштардын “Жигер” чыгармачыл борборунун жетекчиси. Өнөрлүү жаштарды таптап, чыгармачылыгын өнүктүрүүгө кам көрүп келатат. Поэзия боюнча бир нече көркөм сынактардын жеңүүчүсү. Улуттук жазуучулар союзунун “Ардак грамотасынын” ээси. Наристелер – аруулар Чоң бут кийим, чоң көйнөк кийген менен, Жер кыдырып, көп нерсе билген менен. Наристедей туптунук боло албайбыз, Жакшы адам көрүнүп жүргөн менен.   Наристелер атыр жыт, гүл денелүү, Жашагыңды келтирет сүйлөгөнү, Үйрөтcөк да жашоонун сырын чоңдор, Аруулукту баладан үйрөнөлү.   Оору-сыркоо алардан алыстасын, Улуу муундар толугу менен…..

Адилгазы Кайырбеков: Кызыл сөздүн коломтосун козгосоң, Тил күйгүзгөн чогу жатат түбүндө

Адилгазы Кайырбеков 1955-жылы 10-каңтарында Чыгыш Казакстан областынын Тарбагатай ооданынын Кожагелди айылында туулган. 1978-жылы азыркы Аль-Фараби атындагы КазМУнун филология факультетин аяктаган. Казакстан Республикасынын маданият кайраткери (эмгек сиңирген ишмер), эл аралык “Алаш” жана башка адабий сыйлыктардын лауреаты. Филология илимдеринин кандидаты. Казакстан Жазуучулар бирлигинин башкарма мүчөсү. Сөз Кызыл сөздүн коломтосун козгосоң, Тил күйгүзгөн чогу жатат түбүндө. Мобул журттан соода жасап озбосоң, Сөз жагынан озом дебе бул күндө.   Сөз кадырын Абайдан соң ким укту. Сөздүн кутун кандай, кантип коргойсуң. Сөзгө конок бергенди журт унутту, Сөздү кордой берсең дагы шорлойсуң.   Сөздөр менен ойногонуң толугу менен…..

Жолдошбек Зарлыкбеков: Акебайым! Байкап турсам тынчтык жок. Өлгөндөр да тынч жатышпай көрүндө

Тынчтык жок Мобул шамал шарактаган шакардай, Эмне кайнайт бутактарда миң үндөп. Мобул жолдор барар жагы базар жак, Неге чаңдайт жөө тумандап, ириңдеп. Бели ийри отургучтар береги, Көтөрдү эле кимдин семиз салмагын. Көлөкөсүн сүйрөп булут кебээрсип, Эмнеге учат самсааланып-сандалып. Мобул суулар кыл аркандай суналган, Эмнеге эшет толкундарын күнү-түн. Мобул коңшум, ашмүшкө чай суранган, Чаап жүрөт кай шумпайдын кылычын. Акебайым! Байкап турсам тынчтык жок. Өлгөндөр да тынч жатышпай көрүндө, От жагышат алоолонтуп фосфорлоп, Түшкө кирип, сесимди алат түнүмдө. Мобул шаардын мүштөк ТЭЦи бургутуп, Неге жай-кыш оозу — очок, мурду — көө. Мобул толугу менен…..

Януш Корчак: “Бардык адам мыкаачы эмес!”

Польшалык педагог, жазуучу жана врач Януш Корчак өзү тарбиялаган жетим балдар үчүн кара жанын калкалоодон үч жолу: биринчисинде, Польшаны басып алуу маалында “Жетимдер үйүн” согуш майданына, канкорлордун талаасына таштоодон, экинчисинде, варшавалык геттодон качуудан баш тарткан. Үчүнчүсүндө, “Балдар үйүндөгү” жетимдерди лагерге жөнөтүү үчүн вагондорго салып жатышканда, Корчак менен чыккынчы офицердин ортосунда мындай маек орун алат: -“Король Матиушту” сиз жазгансызбы? Ал китепти бала чагымда окугам. Жакшы китеп. Сиз кете берсеңиз болот. -Балдарчы? -Балдар лагерге кетет. Сиз вагондон түшүп калыңыз. -Жаңыласыз. Болбойт. Бардык адам мыкаачы эмес! Бир канча күндөн соң Треблинка концлагеринде Корчак толугу менен…..

Мусакун Сатыбалдиев: Терек

Терек Аңгеме Үйүнө жетип калган. Ушул учурда дал маңдайдан чарт эткен чагылган уюлгуган кара булуттарды как жарып, жылып келаткан кечки иңирди көз ирмемге жаркытып өттү. Шапалактай чубалжып, ийрелеңдеген чагылган оту асман менен жерди тепчип барып, туңгуюкка сөндү. Анын артынан кулак тундурган күркүрөк угулду. Таман алдындагы жер дирилдеп кеткенин сезди Эркингүл. Жарыктан көзү тунара түшкөн эле. Бүрүшүп жерге олтура калды. Дыбырап жамгыр башталды. Ал өзү менен кошо дуулдаган шамалды ээрчите келаткансыды. Туруп баратып, кучак жеткис теректи көрдү. Негедир ал азыр сүрдүү, мурункудан да зор көрүндү. Чынында эле бу чөлкөмдө мындан чоң, толугу менен…..

Мурзапар Үсөн: Санжар (аңгеме)

Жазуучу Мурзапар Үсөн Баткен районунун Кара-Булак айылында туулган. Кыргызстан жазуучулар кошуунунун  мүчөсү. Бир нече романдардын, повесттердин, драмалардын автору. Романдары: “Ааламдар алкагында”, “Сакылар жери”, “Менин философиям”, “Тайгак кечүү”, “Сырттан”, “Ыйык Валентин”, “Газават”, “Бөрүлөр”, “Дөң китеп”, “Райкомдун аялы”, “Данакер”. Повесттери: “Кан Манастын бейитин издеп”, “Өрүктүү өрөөңдө”. Драмалык чыгармалары: “Кызыл Топу”, “Бөрү уюк”, “Акылкарачач” (трагедия), “Жетимдер жетилгенде” (трагико-комедиа), “Жетөөнүн бири”. Санжар   (аңгеме) Бир жолу Алай багытынан туугандашып Дароот-Коргондон автобуска отуруп келаткам. Чакан “ВАЗ”да Ошко тарткан жүргүнчүлөр жыш. Талдык айылынын тушуна келгенде дагы бир топ адамдар чыгышты. Декабрдын ызгырык суугу жанга өтүп турса да толугу менен…..

КРнын Маданиятына эмгек сиңирген ишмер Тенти Орокчиев каза болду

Кыргыз адабияты оор жоготууга учурады. КРнын Маданиятына эмгек сиңирген ишмер, акын, котормочу жана журналист Т.Орокчиев 83 жаш курагында дүйнөдөн өттү. Акын, котормочу жана радиожурналист Тенти Орокчу уулу Тоң районуна караштуу Көк-Сай айылында 1938-жылдын 8-сентябрында туулган. 1963-жылы Караколдогу педагогикалык институтту аяктап, 1963–1965-жж. Кочкор районундагы мектептерде мугалим, 1965–1969-жж. “Мугалимдер газетасында” 1969–1973-жж. Кыргыз Совет Энциклопедиясында (КСЭ) илимий редактор, 1974–2002-жж. Кыргыз Республикасынын телерадиокомитетинде иштеген. Т.Орокчу уулунун 1978-жылы “Мекенимди даңктаймын” деп аталган алгачкы ырлар жыйнагы жарык көргөн. Казак жазуучусу А.Шымбатыровдун “Ак-Сай жайлоосунда” деп аталган повесть жана аңгемелер жыйнагын казак тилинен которгон. 1991-жылы радиожурналист Тенти Орокчу толугу менен…..