Category: Котормо

Думан Рамазан: Көч

Жазуучулар Союзу

Көч Чындыкты билүү абдан кыйын, а аны айтыш андан да кыйын. Касиеттүү Хадистен. Кубарган боз талааны чаңга бөлөп узун-узун көч келет. Ат минген, төөгө жүк арткан, жөө-жалаңдаган адамдардын көчү. Алды жактагы сегиз ат чегилген алтын араба-чатырда ушу көчтүн башчысы Малбука көсөм үргүлөп отурат. Кашындагы айдай сулуу жаш токолу сырттагы сын-келбети келишкен жаш нөкөргө сүзүлө карап терезеге телмире түшөт. Шектүү шекинет дегендей, кайта-кайта күйөөсүнө көз кырын салып коёт. Алдыларында кашкалдактын каны куюлган кумура менен алтын табакка салынган кулжанын башы туру. Андан кийинки алты ат чегилген күмүш араба-чатырда көсөмдүн калган үч аялы толугу менен…..

Эрнест Хемингуэй: Он чакты индей

Жазуучулар Союзу

Он чакты индей (аңгеме) Төртүнчү июль күнү кечке маал шаардан Жо Гарнердин кенен арабасында аны үй-бүлөсү менен чогуу үйгө кайтып келаткан Ник жолдун ар жеринен мас болуп жүрүшкөн тогуз индейди жолуктурду. Эгер адашпаса, бул жол катар кезиккен тогузунчу индей, күүгүм талаш келаткан Жо Гарнер аттарды тык токтотуп, арабадан секирип түшүп, дөңгөлөк тушта жаткан индейди жол четине сүйрөп жөнөдү. Мас неме көмкөрөсүнөн кумга бети менен оонап жатат. Жо аны сүйрөп жол четине жаткыра салып, кайра арабага кайтып келди. — Бул тогузунчу мас индей, – деди Жо, – шаар четинен ушул жерге толугу менен…..

Марк Твен: Калети окшоштук

Жазуучулар Союзу

Калети окшоштук (аңгеме) Анча жылдар мурун Нью-Йорк штатындагы Соломонка вокзалына келдим. Ал жерден башка бир поездге отуруп, алыска сапар чекмекмин. Жанымда шеригим да бар эле. Вокзалда жык-жыйма, шашылган эле адамдар, байкашымда алар деле мен чыга турган поездди күтүп турушкандай. Кассага бардым да абдан шашылыш экенимди айтып тезирээк мага бир билет таап бер деп өтүнүч кылдым. Кассир айым башын чайкап, билет таба албай турганын айтты. Аламан элдин арасынан кысылып, кыйналып аралап жүрүп вокзалдын бир кызматкерин таап, мага бир орун таап, ушул поездде жөнөтүп коюшун сураныч кылдым. Ал чекесин чүрүштүрүп мени карап туруп, толугу менен…..

Марат Токоев: Эң кыска көркөм чыгармалар

Жазуучулар Союзу

Адабий чөйрөдө эң кыска роман тууралуу анекдот бар. Ал роман болгону үч сөздөн турат. “Төрөлдү. Үйлөндү. Өлдү”. Бир карасаң, чындыгында эле, бул үч сөзгө адамдын бүт өмүрү камтылган. Бирок бул сөздөр белгилүү нерсени жөн гана атап, эскертип койгондой. Таңгалуу жок. Ал эми чыныгы көркөм чыгарма, бери дегенде, адамдын жан дүйнөсүн жана акыл-эсин чыңалтып, аларга дүрбөлөң салышы керек. Канча сөз менен буга жетсе болот? Акын-жазуучулар, кээ бири атайын изденип, кээ бири тамаша иретинде, бул багытта аракеттенип көрүштү. Алардын жыйынтыктары менен таанышып көрсөк. Мен сунуштай турган чыгармалардын топтомун мен өзүм түзгөн жокмун. толугу менен…..

Мехмет Акиф Эрсой: Чанаккале шейиттерине

Жазуучулар Союзу

Мехмет Акиф Эрсой – (20.12.1873 – 27.12.1936) түрк акыны. Ветеринар, педагог, эл өкүлү, котормочу кызматтарын аркалаган. Түркия Республикасынын Гимнинин автору. М.А.Эрсой 1873-жылы Стамбулдун Фатих районунун Сарыгүзел махаллесинде туулган. Алгачкы ырларын мектепте окуп жүргөндө жазган. 1889-1893-жылдары ветеринардык колледжде окуп, 1906-1907-жылдары айылдык мектепте сабак берген. 1908-жылы египеттик акындардын ырларын которуп жарыялаган. “Себилүррешад” журналынын башкы редактору кызматын аткарган. 1913-жылы ветеринардык кызматтын директорунун орун басарлыгынан кетип, адабият менен алектенген. Түрк, арап, перс жана француз тилдерин жакшы билген акын 1925-1936-жылдары Египеттин Каирдеги “Жамиатүл Мысыриййе” университетинде түрк тили жана адабияты сабагынан дарс окуган. 1930-жылдары боордун циррозу толугу менен…..

Эркин Малик: Гүл ышкыбозу

Жазуучулар Союзу

Гүл ышкыбозу Ажы ата шериктери менен эрте мененки аштан чыгып, келген жайларына жакшылып назар салып караса, кемпири дарыланып жаткан ооруканага жакын эле жер экен. Кемпири түшпөгүр, көргөнү барамын десе, такыр көнбөйт. «Уялат экен. Тооба, ал турмушка чыга элек кызбы да, мен аял ала элек жигит белем, адамдардан уялып. Айтканын караңыз ээ»… Атанын шоктугу кармады. Машинадан түшүп калды. Түштү да, оорукананын сүрүн көрүп, туура эмес кылганын билди. Эми кемпирин кайдан табат да, кантип издейт? Кайсыл бөлүмдө, кайсыл палатада жатканын билсе да бир жөн эле… Об-бо… Али дарбазасы да ачылбаптыр. Күн эми толугу менен…..

Нурали Кабул: Талаа жолу

Жазуучулар Союзу

Талаа жолу (аңгеме) «Буга чейин жер үстүндө аялзаты бар экен, алар жөнүндө кандайдыр бир жаңы сөз айтыш мүмкүн». С.БУФФЕР Жан жыргаткан жылуу топурагы кызыл ашыкка жете келген талаа жолунда оңуп кеткен керза өтүгүмдү сүйрөй кырманга карап жол тартам. Ойлонуп баратканым үчүн анда-санда мүдүрүлө түшөм. А түгүл пединститутка кире албай шерменде болуп айылга кайра келгеним да көзүмө көрүнбөй кетет. Кырманчылардын окууга байланыштуу айткан азил-шакабаларына деле кулак бышты болуп калдым… Окуп адам болгондо Турдукул кеңкелес адам болор эле. Бир техникум, эки институт жана дагы алда кандай курстарды бүтүргөнмүн дейт. Болгон кызматы – толугу менен…..

Вардан Айгекц: Тамсилдер

Жазуучулар Союзу

(12-13-кк.) Улуу армян тамсилчиси, даватчы (проповедник) 12-13-кылымдарда жашаган. Туулган жана өлгөн жылы белгисиз. Сирияда жарык дүйнөгө келгени маалым. Бир канча убакыт Айгекте (Киликия) жашаган. Өз сөздөрүндө тамсил-жомокторду колдонгон. Кийин аларды бир китепке топтогон. Анын ишин уланткандар 17-кылымга чейин бул китепти өзүлөрүнүн тамсил-жомоктору менен толуктап келишкен. Ушинтип 500дөн ашык тамсилдерди камтыган “Вардан жыйнагы” жаралган. Кол жазманын бир бөлүгү биздин заманга чейин “Түлкүнүн китеби” деген аталышта жетип, бул китеп биринчи жолу 1668-жылы Амстердамда китеп түрүндө басылган. Вардан Айгекцтин «Бир тамчы бал» аттуу чыгармасын 19-кылымда жашап өткөн армян элинин белгилүү акыны Ованнес Туманян толугу менен…..

Вольфганг Борхерт: Келемиш түнкүсүн уктайт

Жазуучулар Союзу

Жазуучу тууралуу учкай маалымат: Вольфганг Борхерт (1921–1947) Немис акыны, театр актёру, антифашисттик маанайдагы жазуучу, драматург. 1921-жылы Германиянын Гамбург шаарында төрөлгөн. Апасынын жолун жолдоп он беш жашынан ырлары жарык көрө баштаган. 1941-жылы театр мектепти аяктап, театрга ишке орношот да, ал жайда болгону үч ай иштеген соң, аскерге чакыртылат. Өмүрдөгү эң бактылуу күндөрүм деп ушул театрда иштеген үч айын эсептейт. Аскерде фашисттик Германиянын чыгыш фронтунда СССРге каршы согушкан. Вольфганг Борхерт согушка түп тамырынан каршы болгон. Эч качан адам өлтүргүсү келген эмес. Согуш талаасында советтик жоокер менен жекеме-жеке кармашта октон жарадар болот. Согуштагы толугу менен…..

Габриэль Гарсиа Маркес: Мени ар дайым жандап, арбап келаткан негизги тема – бийлик маселеси

Жазуучулар Союзу

Адабият жана атак-даңк жалгыздыгы (“Латын Америка” журналында жазуучунун котормочулар, адабиятчылар, сынчылар менен болгон жолугушуусунан (1980) –Бир ирет поюзга түшүп, Женевага баратат элем. Он эки саат жол жүрүш керек, убакытты кыскартып, окуй турган эч нерсе жок, жанымда досторго апараткан “Жалгыздыктын жүз жылы” бар экен. Арга жок өз романымды окуй баштадым. Баарын эмес, үчпү, төртпү бөлүмүн окудум сыяктуу… –Сизге жактыбы? –Ачыгын айтсам, жаккан жок. Аны жазып бүткөндө дүйнөдө мындан ашкан китеп жок деп ойлогом. Арийне, Женевага бараткан жолдо уялганымдан жерге кирип кете жаздадым: аны ийине келтирип жазууга убакыт жетпей калганына көзүм жетти. толугу менен…..