Ал адабиятыбыздын башатында тургандардын бири

Учурдагы кыргыз адабиятын негиздөөчүлөрдүн бири, Кыргыз эл акыны, Токтогул сыйлыгынын ээси – Темиркул Үмөталиев. Ал өңдүү адабиятыбызды түптөгөндөрдү айта жүрүү парзыбыз. Молдодон окубай тамга тааныган Темиркулдун өз сабатсыздыгын жоюуга анын сезимталдыгы, зээндүүлүгү түрткү болгон. Ормотой байдын малын багып жүргөн мезгилинде, байдын балдарын молдо окутуп жаткан учурларда, Темиркул аларга жакындап, кулак салып, молдонун айткандарына кунт коюп, көргөн тамгаларды очоктон түшкөн оттун күлүнүн үстүнө чырпыктын учу менен жазып, өз алдынча далалат кылып жүрүп тамга таанып, акырындап жазма кагаздарды окуганга жетишкен. Ага Кудаяр хандын убагында Кокондон окуган, көптү көргөн, жашы жүзгө чыккан Сейиткул толугу менен…..

Акын Т.Үмөталиев менен адабиятчы, сынчы К.Асаналиевдин маеги

К.Асаналиев: Мындан бир нече жыл мурда “Вопросы литературы” журналында совет поэзиясынын көрүнүктүү чебери М.Исаковскийдин “Качанга чейин?…” деген өтө курч макаласы жарыяланганы эсиңиздедир. Акын ал макаласында орус совет поэзиясынын өсүштөрүн белгилеп, анда сөзсүз зор таланттардын бар экенин айтып келип, өзүнүн макаласынын пафосун поэзиядагы терс көрүнүштөргө, ырдагы маанисиздикке, графоманияга арнаган эле. Мына эми дагы ошол эле “Вопросы литературы” журналынын өткөн жылкы санында сынчы В.Соловьевдин макаласы менен азыркы учурдагы орус поэзиясынын ал-абалы, өсүш традициясы жөнүндө дискуссия ачылып, азыр да уланып жатат. Мен булар жөнүндө айтып жаткан себебим, Сизди азыркы учурдагы кыргыз поэзиясы жөнүндө талаш-тартышка толугу менен…..