Аскар Медетов: Мезгил канатындагы поэзия

Мезгил канатындагы поэзия Кыргыз адабиятында чоң таланттар учурунда бааланбайт. Нукура поэзиянын бийик үлгүлөрүн жараткан А.Осмонов, О.Султанов, Т.Мукановдордун чыгармачылык тагдыры мунун айкын далили. Поэзиянын бул үч залкарынын көркөм дүйнөсү, поэтикалык казынасы толугу менен изилдене элек, чети оюлган жок. Белгилүү акын Өмүрбек Тиллебаевдин чыгармачылыгы да ушундай тагдырга туш болду. Анын курбалдаш калемдештери эл акыны, эмгек сиңирген ишмер наамдарын алышты, томдуктарын чыгарып жатышат, сыйлыктарга ээ болушту. Бирок Өмүрбек андай сый-урматка бөлөнгөн жок. Анткени кыргыз коомунда наамды да, сыйлыкты да чуркаган алат, татыктуулардын эмгегин калыс баалап, “татыктуу” деп наам, сыйлык ыйгаруу чанда бир көрүнүш, толугу менен…..

Сагын Акматбекова: Келет ырлар, бири озунуп, биринен… Ыр даарыган келет менин күндөрүм.

29 …Көчө бойлоп өттү бирөө. Дабирөө Өттү чуркап. Токтоп турган автобус Жаан алдында тура берди кыймылсыз. …А биз кечки чайга олтуруп жатканбыз.   Жамгыр менен жалбырактар туш-туштан Жаай берди, жаай берди, бир кышка Эшик ачып, жаан артынан кар түштү Калың түштү.   Турду автобус турган бойдон козголбой. Бирин-серин өттү жандап бирөөлөр. … А биз таңкы чайга олтуруп жатканбыз.   Унутулган автобустай… айнектей Теңи сынык, тентип кирген, шамал, кар Баары башка, баары бөлөк… Мен сага Айтчу сөздүн жылуу учугун таба албайм.   30 Тамак ичпей жатып алды. Сай жактан суу ташкындап, толугу менен…..

Үрүниса Маматова: Ата-Мекен дегеним Атам экен, Атам байкуш алыста жатабы эсен?

Михаэль Лайтманга 1 Жакшыртууга дүйнөнү жанын үрөп, Жашоодо бир алоолоп жалын жүрөт. Опурталдуу көрүнгөн оолукманын Отурбайбы оюнан карын күрөп.   Адамзаттык бирдикти туру көздөп, Шайтанды да чакырып Улуу сөзгө. Жыландарды кийирмек ийинине, Жакшы, жумшак, ийиткен жылуу сөздө.   Жалын жүрөк бул киши баарын билет. Адамзаттын азабын, зарын билет. Ынтымак, – деп, бирдик, – деп какшай берип Жадап бүтсө, Кудайдын каарын билет.   Ойлорума ойлору туура келет, Түпкүлүгү биздин ой туура, демек. Чатак элге чарчабай, жадап бүтпөй, Жадап бүтпөй кеп-кеңеш кура берет.   Бөлүнбө, – деп, бирик, – деп какшай берет, толугу менен…..

Тынчтык-Бек Нурманбетов: Күн кучактап сага шашып баратам

Кемибес кенч Кош карекке сыйып ысык шаарым, Көкүрөктү көлкүлдөттү баарың. Көзүм тойбой, кылчак-кылчак карадым. Көзгө илешпей калгычакты карааның.   Эне сүтү, ата каны – мээр табың, “Тогуз жолдун тоомундагы” шаарым. Ким бирөөгө көрүнөр каксоо, таштак… Мага болсо кемибес кенчтүү шаарым.   Таманымдан табы урат көмүрүңдүн. Көбүн сыртта өткөрдүм өмүрүмдүн. Менин мүдөөм – ак кызмат өтөө элге, Шүгүр этип бергениңе Теңиримдин.   Ыр Дөөлөт Аткан таңга, чыккан Күнгө сүйүнүп, Жердин жүзүн чарк айландым жүгүрүп. Ыр дөөлөттү ыроологон Теңирге, Ыраазымын миң мертебе жүгүнүп.   Ыр дөөлөттү көтөргөн бар, көпкөн бар Ырга башын толугу менен…..

Муратбек Рысбеков: Инсандын калыптанышы

Инсандын калыптанышы (поэма-эсседен үзүндү ) Пролог ордуна … кандай сонун алтын жаштык кезибиз, бүткөн окуу ар кимибиз- ар кай жакка тарадык, буйрук экен тоолуу аймак болду энчи үлүшүм, бойдок кезим ал кездерде жогор жактан камкордуктар болчу эле, мага болсо- курулушта колдонуучу вагон дом жашоо үчүн убактылуу болду шарты жөнөкөй, жаңы жерди элетти көрүү укмуш турбайбы (?) алигүнчө ал элестер жады эсте сакталуу… жазгы баар убак болчу… чоң мектептин курулушу объектим, узун бойлуу ак жуумал радиодон келип калды кабарчы, жергиликтүү экен ал- аймагында курулушу мектептин, өзүн дагы сүйүнткөнү жаш жүзүнөн байкалат, толугу менен…..

Садырбек Турдубек уулу: Арышымды кере чуркап алайын, Арабаны чечкилечи бир азга!?

*** Маданиятты ичип алып мас болдум, Мактап турдум чаңын дагы таш жолдун. Апийимдин сүтүнө окшош – поэзия, Алды жашын мендей далай автордун.   Бөлөктөрдүн оюн, жолун жолдобой, Бөөдө наалат, кылча кыйкым ойлобой. Кууйм ойду миң кайталап бир сөздү, Кудай атын зикир кылган молдодой.   Толсо экен деп улуу ойго ар сабым, Тоодой ойдон, алтын сөздү чайкадым. Байып жүрүп, ырдан каухар таап алып, Байкабапмын жыртыктыгын байпагым.   Циклоп же эгиз тоолор Көрө албастык айынан оңолбогон, Көркоом болдук капкара ой ойлогон. Циклоп мени суктантып турат бүгүн, Бир көзүнө бир көзү жоо болбогон. толугу менен…..

Атахан Кожогулов: Бир жакшы аял сүйүп мени, сүйдүрдү, Бир жакшы аял өчүрбөдү шамымы

Кара Кочкор, Кара-Тоо, кара жорго Агылдым мен саргайган санаа жолдо, ак жолуңду жараткан мага жолдо. Кайгырганда кареке келе калат, кара Кочкор, Кара- Тоо, кара жорго!   Анда биздин кенедей кезибиз да, оюн болчу, таңыбыз, кечибиз да. Кара жорго чоңдордун кеп кылганы… катар өскөн топ балдар чурулдашып- кара жорго болчубуз өзүбүз да.   Зайнике ата, жоргосун минип чыкчы, заңкылдаган добушу бийик чыкчы. Оң колуна камчысын бекем кармап, ошондогу ак таңдай күлүп чыкчы.   Жорго салыш жакындап калды деди, жорго таптап саяпкер жанды үрөдү. Жорго туйлап ооздугун чайнап турду, жолдо күйүп тургандай толугу менен…..

Нуриза Өмүрбаева: Оо, ошондо кандай керек болчусуң! Мени мендей сактоо үчүн өзгөртпөй

***** Чарчатат ушул турмуш башаламан, Жашаймын күндү узатып, таңды тосуп. Арманым, арызымдан тажабаган, А деңиз жанымдагы жалгыз досум.   Жашоонун жасалмалуу шаңы менен, Көөнөргөн көңүлүмдү алдап келдим. Жандарды жүрөгүмдү тааный элек, Жарыгым тийбей мен да жандап көрдүм.   Боштукка боюн таштап, жылдар өлөт, Үлбүрөп чырак өчөт түнөгүмдө. Күнүмдүк жанган отко жылынам деп, От жакпай койгон экем жүрөгүмө.   Жарыкка батпаган жан кайда батат? Жалган деп жашаганым чыным экен. Сурабайм бакыт. Бактым алда качан, Кудайдын колдорунан чыгып кеткен.   Ыйласам болмок бүгүн себебим көп, Баягы оттуу нур жок карегимде. Жашоонун өзү толугу менен…..

Абдымомун Калбаев: Талаада турам, торгойдун ырын тыңшап, таянып кетмениме

Дыйкан – ал мен Таң. Шүгүрчүлүк ушул таңга жеткениме. Талаада турам, Торгойдун ырын тыңшап, Таянып кетмениме. Каниет кылып өмүрүм жеткенине.   Ал түндөрдү сагындым Түн. Жылдыз толо асманда, Көзүн ымдайт жымындап, Биз энчилеп алган жылдыз жаш чакта, Сырдашчубуз келечекке кол сермеп, Кыналышып кош жылдызга айланып, Кыял менен учуп кетип жатаарда, Уктачу элек жылдыз нурун жамынып. Ал түндөрдү жатам азыр сагынып.   Фантазия кыялдарым Бийлеп алган кыялымды фантазия болмуштар, Ынандырып санариптик жаңы термин конуштар. Ылдамдыктын заманыбы, кыялдан да учкулураак, It заман бүт өзгөртүп дүйнөнү, аттар дагы электрондук коюлат.   Айтты деген, толугу менен…..

Нарсулуу Гургубаева: Мен Кудайга салып турсам сыртымы, Не Кудайдай жалгыз болуп көрүндүң?!

***** Аяп турдуң, аяп турдум… Билгендей, Кар аярлап жаап жатат ал тургай. …Кеткен сенсиң кезегинде бир келбей, Кеткен менмин кезегинде таптырбай…   …Сен бир киши азыр калбаат, бүлөлүү калып кеткен далдаасында жылдардын… Улам үйлөп колун, көөнүн, жүрөгүн, мен болгону үшүп турган бир жанмын…   Эми айтсак, айтпасак не өзгөрөт? Сүйүү дайым бүткөн жерден башталат. Бул сүйүүгө туруксуздар сөз берип, Айыптуулар гана алдында актанат.   …Кардан парда кайкып турган мунарык, Кайрылышка чейин гана көз жетет… …Качандыр бир ушул сүйүү тууралуу, “оо, жөн эле, жөн эле бир сөз” дешет…   Кабагыңда кардын толугу менен…..