Эгемберди Эрматов: Гарсия Федерико Лорка жөнүндө…

Лорка ***** Гарсия Федерико Лорка испан поэзиясынын жыйырманчы кылымдагы эң табышмактуу, эң сырдуу, эң музыкалдуу акыны. Анын поэзиясында чек билбеген фантазия, таң каларлык салыштыруулар, күтүлбөгөн эмоциялар ээн-эркин жашайт. Лорка элдик поэзиянын кыртышынан өнүп чыгып, бүткүл европалык жогорку деңгээлге жеткен. Поэзия сүйүүчүлөрүнүн кумирине айланган. ***** Чыныгы поэзиядан, элдин жүрөгүн ойготуп жан дүйнөсүнө канат берген поэзиядан тирандар өрттөн корккондой коркуп, аны жок кылууга, үнүн өчүрүүгө тынымсыз аракеттенишип келет. Ошон үчүн Испаниянын фашисттик режими жүрөгү лакылдап соккон Лорканы мыкаачылык менен атып өлтүрүшкөн. Бирок анын поэзиясын, акыйкатчыл тунук үнүн өлтүрө алышкан эмес. Поэзия менен толугу менен…..

Гүлзада Станалиева: «Айланайын Курманбек, менин атымды ал!»

«Айланайын Курманбек, менин атымды ал!» Бир күнү бир акын курбум чалды. Бир ырымы соцтармакка жарыяласам, «баары жакшы болот, жашоонун өзү бакыт, ошого кубанып жаша» деп акыл үйрөтө башташты деп. Аябай жаман болуп алыптыр. Дагы бир акын он жыл мурун жазган ырымды жарыяласам, телефон чалып «жакшы элесиңби?» деп сурап жатышат деп жылмайды. Эфирде бир журналист коногунан сурап жатат: «Чыгармаңда тиги окуяны жазган экенсиң, өзүңдүн башыңдан өтсө керек ээ. А бул окуячы?..» Жазуучу сылык-сыпайы «актанып» жооп берип жатты, кудум суракта отургандай сезди болуш керек өзүн. Бир окумуштуу, болгондо да гуманитардык илимдер боюнча толугу менен…..

Чолпон Субакожоева: Сезимди селге алдырган, Ырларынан көлкүп турат көкүрөк

2021-жылдын 21-декабрында Москва шаарында жазуучу, обончу, аткаруучу Өктөм Калыеванын 60 жылдыгын утурлап өткөрүлгөн “Жашоонун куту энеде” аттуу Атантай Акбаров менен Өктөм Калыеванын чыгармачылык кечесинде бир жыл бою Ө.Калыева жөнүндө жазылган ыр, проза, эссе ж.б. конкурс жарыяланып, байгеси көрсөтүлгөн. Ошол конкурстун алкагында келип түшкөн Чолпон Субакожоеванын Өктөм Калыевага арнап жазган “Кылымдар…” аттуу одасын жарыялайбыз. Урматтуу окурмандар, сиздерден дагы конкурска карата ырларды, эсселерди, прозаларды күтөбүз, чамдаңыздар! Кылымдар… Кылымдар – изи калган өмүрлөр… “Туулуп эле тууган болбойт, тутунуп да тууган болот.”    “Жакшынын кеби жайдары,   капаңды жазат кайдагы”, “Көңүл ынагы, көздөн билинет.” толугу менен…..

Сүйөркул Тургунбаев: Абдысаламдын бейнеси (Эскерүү)

Абдысаламдын бейнеси (Эскерүү) Ар бир өнөр адамынын өмүр тагдыры, чыгармачылык жосуну, изи, жараткан жаратмалары менен көркөм өнөр ааламына калтырган мөөрү кайталангыс, өзүнчө дүйнө. Дээр-зээнине табият талант уялаткан Абдысалам (ред.Абдырахманов) да биз жашап жаткан ушул чымчыкчаар дүйнөгө Лейлек жергесинин өрүкзарлуу ысык кыртышында бинаа болуп, тириликтин аркы-берки кырларын, кубулмалуу сырларын, кыйма-чийме, кыл көпүрө, жол-белестерин, турмуш базарларын аралап, кубат-дараметинин жетишинче изилдеп билип, аңдаганын ар кыл боëктор, көркөм, жанжигерге жугумдуу, маин сөздөр менен өз замандаштарынын жана өз маңдайына туш келген замандын бейнелерин ак кагазга, сүрөт полотнолоруна чегерип кетти. Эми биз Абдысаламдын сүрөткөрлик дүйнөсүн көзүнүн толугу менен…..

Обид Колдош: Адабий-философиялык ойлор

Обид Колдош – 1985-жылы Бухара облусунун Жондор районундагы Кулиён айылында туулган. Анын “Кыялымды алган кыз”, “Маңызга сергүү” аттуу китептери жарык көргөн. Өзбекстан Жазуучулар союзунун «Талант мектеби» VII республикалык жаш калемгерлер семинарынын катышуучусу. «Узбекистон бахори» («Өзбекстан жазы») чыгармачылык фестивалынын проза багытынын жеңүүчүсү. Эл аралык Туран жазуучулар ассоциациясынын мүчөсү. «Жондор овози» («Жондор үнү»), «Бухоро окшоми» («Бухара кечи») гезиттеринде иштеген. Учурда «Маънавият сарчашмаси» («Руханият башаты») гезитинин башкы редактору. Адабий-философиялык ойлор ***** Тилекке каршы, ушундай күндөр келет; “табигый” деген сөз «Кызыл китептен» орун алат. ***** Акча менен “тирүү” соодагер, дүкөнүнөн ажырап калса, өзүн суудан толугу менен…..

Кубанычбек Басылбеков: Алыкул которгонбу же жазганбы?

Алыкул которгонбу же жазганбы? Алыкул жөнүндө көп эле сөз айтылып, китептер жазылып, мыкты чыгармаларга сыйлыктар ыйгарылууда. Бул албетте жакшы иш, муну менен сыймыктанса гана болот.Улуу акынды улуу деп, анын атын өчүрбөй кадырлап, баркташ биздин ыйык милдетибиз жана парзыбыз. Бирок, ошондой болгону менен менин өзүмдүн жеке оюмча бардыгы жакшы сүйлөп туурасын айтышып, чыгармачылык жолун изилдешкени менен эң орчундуу, айта турган Алыкулдун мыктылык жагын байкашпай, ал жөнүндө сөз козгошпой келишет. Мен, бул макалада акыныбыздын эч ким байкабаган, ак ишин актай көрсөтүп, өзүнүн анык ээлер ордуна коюп, болгонун болгондой айтып берүүнү чечтим. Улуу толугу менен…..

Садык Алахан: Илимге арналган айжаркын тагдыр

Илимге арналган айжаркын тагдыр Илим… Аял… “Илим – ийне менен кудук казгандай”… “Аял – үйдүн куту, очок ээси”… Билген кишиги илим кол жеткис бийик, өнүгүүнүн булагы да, Аял кол жеткис ыйык, жашоонун башаты эмеспи. Үйдүн куту, очок ээсинин ийне менен кудук казуусу, кол жеткис бийиктикке, өнүгүүнүн булагына кол жеткис ыйык, жашоонун башаты жетип турса… Бул нерсе чанда жолуга турган, өтө сейрек кездеше турган феноменалдуу көрүнүш эмеспи. Ал эми биздин Гүлбара Жалаловна Орозова дал мына ушундай сейрек учуроочу, феноменалдуу көрүнүштүн ээси. Ийне менен кудук казган үйдүн куту, очок ээси Гүлбара Орозова. толугу менен…..

Кыял Тажиева: Чагалдактын жан дүйнөгө түшүргөн чакчалакейи

Чагалдактын жан дүйнөгө түшүргөн чакчалакейи (Кыргыз -Түрк Манас университетинин 4-курсунун “У войны не женское лицо” (реж. Ч.Замирбеков) спектаклинен алган таасир туурасында) Кеч болчу. Эшик суук. 705 театрынын алдында турдук… Кудум экинчи дүйнөлүк согуш жөнүндөгү дүйнөгө даярданып турганыбыздай айлана дагы өтө сүрдүү жана сырдуу эле. Эски типтеги беш кабат үйдүн жер төлөсүнүн эшиги ачылды. Көрүүчүлөр кирген соң жер төлөнүн коридоруна тыгылдык. Сыртта согуш жүрүп, биз баарыбыз ушул жерде баш калкалап тургандай абалга туш болдук. Ооба, дароо жаш кыз жертөлөнүн эшигин бекитип, душмандар кирип кетпесин деп жыгачтан жасалган щит менен, анан шаты толугу менен…..

Сулайман Рысбаев: Эне тил башаты –«Манас» менен «Алиппе» жана Чынгыз Айтматов тууралуу сөз

Эне тил башаты –«Манас» менен «Алиппе» жана Чынгыз Айтматов тууралуу сөз Бир ирет казак туугандар менен бирге отуруп маектешип калдык. Ошондо казак жигит айтып отурбайбы: «Биз, казактар генийинен айрылган элбиз. Мукабыз– (ал Мухтар Ауэзовду айтып жатат-Р.С.) биздин генийибиз эле. Анын баркын ажыраган соң билгенбиз. А силер генийиңер Чыңгыз Айтматов менен бирге жашап жүрөсүңөр. Силер кандай бактылуу элсиңер!»–деп. Мен ошол сөздөрдү угуп отуруп, анын туура айтканына ынанып турган болсом да, Чыңгыз агабыз – биздин генийибиз экенин туюп-билип турсам да, «О, биздин Айтматов биздики гана эмес, «Адамзаттын Айтматову» деп компойгонум менен, дагы толугу менен…..

Динара Асакеева: Касым Тыныстановдун чыгармачылык тагдыры жана трагедиясы

Касым Тыныстановдун чыгармачылык тагдыры жана трагедиясы Касым Тыныстанов поэзия, чыгармачылык табит дегенди замандаш акындарына караганда жакшы өздөштүрүп, мезгилинен озгон инсан катары чакырыкчыл маанайындагы лозунгдук поэзиядан эрте алыстап, агитациялык поэзияны башка нукка бурууга күчү жеткен. Мына ушундай өзгөчөлүгүнө жараша анын поэзиясы – окурмандардын сүйүүсүнө арзып, өзүнө тартып турган дараметтүү поэзияга айланып, бүгүнкү күндө да актуалдуулугун жоготкон жок. Экинчиден, ырларынын мыкты чыгышына орус тилин билип, классик орус акындары менен тааныш болгондугу, илимий жактан даярдыгынын бардыгы, адабий эрудицияга ээ экендиги, эстетикалык табитинин бийиктиги себеп болгон. Элинин келечеги бүдөмүк болуп тургандыгын сезип-туюп, өлкөнүн келечегине толугу менен…..