Month: January 2023

Гаарба Орозматов: Кыргоол

Жазуучулар Союзу

Кыргоол -Эй чупуруштар! Сакалдуу кишиге куйдурганыңар кандай? Же эмне кызматыңар бийик болсо эле, пайдалана бересиңерби! – деп тигилерге үстөмөл сүйлөдү. Башкарма дароо түшүнүп, эми өзү тейлей баштады. Исполком, гос контроль, башкарма үчөө тең секретарга жагыныш үчүн, эмне деген гана сөздөрдү айтышпады. Айтор жагалдангандын чеги жок. Бир гана бригадир терең ойлуу, салабаттуу. Эпилдеп, жепилдебей өз калыбында. Ошентип бир сыйра куюлуп, биринчи тост секретардын ден – соолугу үчүн деген менен алынды. Экинчи тост деле секретарь үчүн. Үчүнчү анан төртүнчү, удаасы менен бешинчи, алтынчы тосттор айтылып, бөтөлкөлөр биринин артынан бири бошой баштады. Жакшы сөздөрдү толугу менен…..

Сардарбек Рыскулов: Кулактын азабы

Жазуучулар Союзу

Кулактын азабы 1930-жылдын жазы. Кочкор өрөөнүндө колхоздоштуруу башталды. Буга чейин колхоз деген чыгат экен, бардык элди бир жерге чогуу кыштакташтырып бай-жардысына карабай колдо бар мыдырын бүт алат экен, деген сөздөр мындан бир жыл мурун эле эл арасына тарап имиш-имиш, дуу-дуу болуп кеткен. Башта мындайды кулагы угуп, көзү көрбөгөн эл далайга чейин бушайман болуп жүрүштү. Бирин-экин малдан, арпа-чүрпө айдап, чөп-чар чогултуп алып жүргөн шалбааларыбыздан ажырасак алда кандай күн болуп кетер экен деп, эртели-кеч баш кошо калганда кобурашып калышчу. Акыры ошол күн да жетип келди. Көпчүлүк менен көргөн той эмеспи, кыйшаңдоого чамасы толугу менен…..

Султан Раев: Эмне дейм сизге, эжеке?

Жазуучулар Союзу

Сабактын бүтөрүнө беш мүнөтчө калган. Эжеке мурдунун учуна түшүп калган көз айнегин жогору түртүп: — Балдар, эртең чогулуш болот. Бардыгыңар ата-энелериңер менен келишиңер керек, курулай шылтоолоп, «колу бошобой калды, иши чыгып калыптыр»,— деген сөздөр болбосун,— деди. Анан эжей мени бир карап алды да сөзүн улантты: —Асанкулов, сен да эсиңен чыгарба, өткөндөгүдөй шылтооңду койгун, сүйлөштүкпү?— деп өзгөчө белгилеп койду. Аңгыча коңгуроо кагылды. Балдар жанатан бери ушуну эле күтүп тургандай эжейдин сөзүн аягына чыгарбай, бири-бирин жаалап сыртка чу коюшту. Мен партадан көңүл кош турдум. — Асанкулов, сен эмне, ооруп калгансыңбы? Ырайың да толугу менен…..

Жыпар Исабаева. «Көпүрө…»

Жазуучулар Союзу

Күтүүсүз коңгуроо… Эртең мененки: — Алло, бул — мен, Алма-Атадан чалып жатам! Тез арада келе калчы, мен сага иш таап койдум! — деген күтүүсүз коңгуроо, капыл-тапыл айтылган сунуш менин жандүйнөмө эле эмес, турмушума да чакчалекей түшүрүп, тополоң салып жиберди. — Кандай иш?.. — дедим таң калып. — Албетте, министрдин иши эмес! Базарда контейнер иштетесиң, макулсуңбу? — Койсоңчу… — каткырып күлөм мен. — Кызыксың, эй! Качанга чейин эле кагаз-калемиңди тиктеп, итке минип жүрө бересиң? Элдей акча таап, бардар жашагың келеби?! Келет да! Бирок унчукпайм. — Эртеңден калбай келип кал! — дейт толугу менен…..

Муратбек Рысбеков: Инсандын калыптанышы

Жазуучулар Союзу

Инсандын калыптанышы (поэма-эсседен үзүндү ) Пролог ордуна … кандай сонун алтын жаштык кезибиз, бүткөн окуу ар кимибиз- ар кай жакка тарадык, буйрук экен тоолуу аймак болду энчи үлүшүм, бойдок кезим ал кездерде жогор жактан камкордуктар болчу эле, мага болсо- курулушта колдонуучу вагон дом жашоо үчүн убактылуу болду шарты жөнөкөй, жаңы жерди элетти көрүү укмуш турбайбы (?) алигүнчө ал элестер жады эсте сакталуу… жазгы баар убак болчу… чоң мектептин курулушу объектим, узун бойлуу ак жуумал радиодон келип калды кабарчы, жергиликтүү экен ал- аймагында курулушу мектептин, өзүн дагы сүйүнткөнү жаш жүзүнөн байкалат, толугу менен…..

Эрнест Хемингуэй: Он чакты индей

Жазуучулар Союзу

Он чакты индей (аңгеме) Төртүнчү июль күнү кечке маал шаардан Жо Гарнердин кенен арабасында аны үй-бүлөсү менен чогуу үйгө кайтып келаткан Ник жолдун ар жеринен мас болуп жүрүшкөн тогуз индейди жолуктурду. Эгер адашпаса, бул жол катар кезиккен тогузунчу индей, күүгүм талаш келаткан Жо Гарнер аттарды тык токтотуп, арабадан секирип түшүп, дөңгөлөк тушта жаткан индейди жол четине сүйрөп жөнөдү. Мас неме көмкөрөсүнөн кумга бети менен оонап жатат. Жо аны сүйрөп жол четине жаткыра салып, кайра арабага кайтып келди. — Бул тогузунчу мас индей, – деди Жо, – шаар четинен ушул жерге толугу менен…..

Акын Бактыгүл Көкөтаеванын поэзия кечеси болуп өттү

Жазуучулар Союзу

Акын Бактыгүл Көкөтаеванын «Жамгыр калсын эсимде» поэзия кечеси болуп өттү. Иш-чара “Кыргызстан Аялдар кыймылынын” түзүлүшүнүн 98 жылдыгына карата “Кыргыз Республикасынын Аялдар комитети” коомдук бирикмесинин “Менин жан дүйнөм” долбоорунун алкагында уюштурулду. Кечеде Бактыгүл Көкөтаеванын ырларын Кыргыз Республикасынын эл артисттери Жипариса Көчөрбаева, Турусбек Жумалиев, эмгек сиңирген артисттери Гульмира Кучербаева, Нурдөөлөт Копоев, театрдын белгилүү жаш артисти Өмүрбек Израилов жана акын Гүлзада Станалиева көркөм окушту. Иш-чарага акын-жазуучулар, коомдук ишмерлер, кино жана театр өкүлдөрү, композиторлор катышты. “Бул долбоордун максаты акын аялдарды колдоо, алардын чыгармачылыгы аркылуу калкты, жаштарды чыгармачылыкка, адабиятка жана поэзияга кызыгуусун арттыруу”, – дейт “Кыргыз Республикасынын Аялдар толугу менен…..

Догдурбек Юсупов: Көл толкуну

Жазуучулар Союзу

Көл толкуну “Көз жетпеген көктүгүңдүн үстүндө, Күнөөсү жок толкунуңду сагынам”   Айлык сапар кетсең дагы агылып, Жүз көрүшөр ырыстуу күн табылып. Жыл айланбай кайра келем кайрылып, Ысык-Көлдү жан боорумдай сагынып… (Алыкул Осмонов) *** Онду бүткөндө журналист болот элем, акын болот элем деп, Кыргыз улуттук университетинин филфагына тапшырып, жакшы эле келатып, төртүнчү сынактан кулап калдым. Бир жыл орто мектепте улук пионердик жетекчи болуп иштеп, кийинки жылы Пржевальск педагогикалык университетинин литфагына тагдыр буйруп өтүп кеттим. Өтүүмө мектептеги менин мурдагы класс жетекчим, орус тили мугалими, кадимки Чыңгыз Айтматовдун кайнежеси Анипа Урматова эже түздөн-түз толугу менен…..

Бурул Калчабаева: Ээң кайда, Акжолтой?

Жазуучулар Союзу

Ээң кайда, Акжолтой? социалдык драма Катышуучулар: Бектур– сүрөтчү Асмат– аялы Чубак–  Бектурдун мурдагы шакирти Акжолтой– Сүрөтчүнүн ити Сонун– базарда отурган аял Гезит саткан киши– Рыспек– айылдан сүт, нан апкелип сатат. Райкүл(Рая) – базарда отурган аял Окуя 2000-жылдардын ортосунда өтөт. Биринчи бөлүм Биринчи көрүнүш Чакан базарча. Аялдаманын четин базарчага айландырып алышкан. Арткы планда кабат үйлөр. Газдалган суунун аппараты турат. Ал иштебей калган. Орто ченде комок. Анын эки капталында кыдыракей коюлган чакан столдор. Кээ бир столдун үстү жабык. Жөн эле орун ээлеп койгон. Тамеки, конфет, сагыз, калем, нан, суу… айтор күнүмдүк тиричиликке керектүү толугу менен…..

Көп кырдуу талант ээси Мурзапар Үсөн дүйнөдөн кайтты

Жазуучулар Союзу

Кыргыз адабияты оор жоготууга учурады. Жазуучу, акын, драматург, тарыхчы, скульптор Мурзапар Үсөн дүйнөдөн кайтты. Мурзапар Үсөн 1948-жылы Баткен облусунун, Баткен районуна караштуу Кара-Булак (Мервана) кыштагында жарык дүйнөгө келген. Мектепти аяктаган соң, Советтик армиянын катарында кызмат өтөгөн. 1970-жылы Кара-Булак орто мектебинде мугалим болуп эмгектенип, Ош мамлекеттик педагогикалык институтунун филология факультетин 1981-жылы бүтүргөн. Мектепте тарбиялык иштер боюнча директордун орун басары, директор болуп иштеген. 1981-жылы Кара-Булак орто мектебинин окутуучулары жана окуучулары менен биргеликте Айгүл гүлүн коргоого алууну уюштурган. 1989-жылы Кыргызстанда биринчи жолу Нооруз майрамын белгилеп, ошол эле жылы алгачкы ирет “Айгүл гүлү” майрамын толугу менен…..