Category: Публицистика

Лайли Үкүбаева: Тоолор улам бизден алыстаган сайын бийик көрүнөт

Жазуучулар Союзу

Тоолор улам бизден алыстаган сайын бийик көрүнөт Касым Тыныстановго 120 жыл Адамзат жашоосунда бардык эле адамдын тагдырына “биринчи” болуу шыбагасы тие бербейт. “Биринчи” болуу кокустукпу, зарылдыкпы, мыйзам ченемдүүлүкпү? Ырасында бул суроого оңой-олтоң эле “мынакей”, “мындай” деп так кесе жооп бере коюш да мүмкүн эместей көрүнөт. Анан калса “биринчилик” да салыштырмалуу нерсе го. Бирок да “аксиомага” айланган, эч бир кынтыксыз, талашсыз, “биринчилердин” бардыгы да чындык! Аны канча мезгил өтсө да тана албайсың, төгүнгө чыгара албайсың. Биринчиби, биринчи! Кыргыз элинин тарыхый – коомдук өнүгүүсү менен эриш-аркак жаралып, анын тагдыр – таржымалынан ажырагыс толугу менен…..

Гүлзада Станалиева: Алишер Навоинин тилге жасаган мамилеси ааламдашкан дүйнөгө чоң сабак

Жазуучулар Союзу

Мамлекеттик тил күнүнө карата Алишер Навоинин тилге жасаган мамилеси ааламдашкан дүйнөгө чоң сабак Мен бул макаламды мындан эки жыл мурун Ташкентте Алишер Навои атындагы Өзбек тили жана адабияты мамлекеттик университетиндеги конференцияда баяндама катары окуган элем. Ал илимий жыйын Навоинин туулган күнү, 9-февралда, ар жылы өткөрүлөт экен. Ошол конференцияга даярданып жатып, Навоини кай тарабынан карап сөзгө алсам деп бир топ түйшөлүп отуруп ушул макалам жаралган болчу. Бүгүн мамлекеттик тилдин улуу майрамы күнү мен мекендештериме ушул макаламды тартуулагым келди. Жалпы түрк элдеринин тили үчүн жан үрөп иштеп, бүтүндөй түрк дүйнөсүнө опол тоодой толугу менен…..

Миргүл Текешова: Чыңгыз Айтматов: чындык жана адилеттүүлүк

Жазуучулар Союзу

Чыңгыз Айтматов: чындык жана адилеттүүлүк Чыңгыз Айтматовдун өмүр жолу менен чыгармачылыгында чындык менен адилеттүүлүктүн өзгөчө орду бар. Бул жазуучунун жеке тагдыр жолу, адамдык касиети, ал жашаган доор, коомдук-саясий кырдаал менен тыгыз байланыштуу. Эмесе, “чындык менен адилеттүүлүк” аң-сезимдүү адамдын тиричилигинде кандай маанидеги түшүнүк экендигине назар оодарып көрөлү: “Чындык – бул эң жогорку социалдык жана личносттук баалуулук. Ал “адилеттүүлүк”, “жакшылык”, “жашоонун маңызы” ж.б.у.с. түшүнүктөрдүн катарында турган адамзаттык баалуулук болуп саналат. …адилеттүүлүккө умтулуу – бул адамзаттын түбөлүктүү умтулуусу, ал эми адилеттүүлүк деген эмне суроосу, адамзаттын түбөлүктүү суроосу болуп келе жатат” [8, 103-104.] – толугу менен…..

Лайли Үкүбаева: Улут сыймыгы – улуу аалым Хусеин Карасаев

Жазуучулар Союзу

Хусеин Карасаевдин 120 жылдыгына карата Улут сыймыгы – улуу аалым Хусеин Карасаев Кыргыз элинин улуттук сыймыгы, улуу аалым, Кыргызстанда түркология илимин негиздегендердин сап башында турган алгачкы окумуштуу-лексиколог, агартуучу, кыргыз журналистикасы, фольклористикасынын башатында турган, алардын көз жарып, калыптануусуна зор эмгек жасаган, кыргыз котормо адабиятынын өнүгүшүнө алгачкылардан болуп салым кошкон ар тараптуу инсан, чыгаан педагог, кыргыз элиндеги өрнөктүү үй-бүлөнүн эталонун жараткан мээрман ата, сүйүктүү жар Хусеин Карасаев агайыбыздын быйыл 120 жылдык мааракеси. Х.Карасаев агай белгилүү илимпоз, замандашы Зияш Бектеновдун 80 жылдык юбилейинде минтип айткан экен: “Адам баласы өзүнүн көзү тирүү кезинде өзүнө толугу менен…..

«ЧОПИЕВДИН ЭКИНЧИ ӨМҮРҮ – БУЛ ЖАШООДОГУ КЫСКА, ӨЛЧӨЛҮҮ ӨМҮРҮНӨН АЛДА КАНЧА УЗУН БОЛОР»

Жазуучулар Союзу

Өткөн жумада Кемин районунун Быстровка айылында КРнын Маданиятына эмгек сиңирген ишмер, журналист, сатирик-акын Эсенгул Чопиевди эскерүү жана анын көзү өткөндөн ийин жарыкка чыккан “Кермек кептүү эрмек кеп”, “Сыр башат”аттуу китептеринин бет ачары өттү. Иш-чарага эл акыны А.Рыскулов, балдар жазуучусу, аталган союздун катчысы Ж.Акаева, ж.б. акын- жазуучулар, акын өмүрүнүн соңку учурларында кызматташ болгон “Кыргыз Туусу” гезитинин башкы редактору М.Тыналиев баштаган журналисттер, жердештери жана туугандары катышты. Андан кийин акындын үйүндө – өмүр бою узанган чыгармачылык устаканасында китептердин бет ачар аземи өттү.   Акбар РЫСКУЛОВ, КРнын эл акыны: “Алтынды дат баспагандай эле, анын ырлары толугу менен…..

Кубатбек Жусубалиев: Азыркы адамдарда кудай берген өсүү токтоп калгансыйт

Жазуучулар Союзу

Кыргыз Эл жазуучусу Кубатбек Жусубалиев кийинки жылдары көркөм чыгарма жазбай, а түгүл көркөм чыгармаларды окубай калса да (өзүнүн айтуусу боюнча), анын чыгармачылыгына кызыгуу жылдан-жылга күч ала баштагансыйт. Жазуучунун 2003-жылы жарык көргөн “Жети сөз жана Конфуций” чыгармасынан башка китеби да чыга элек. Анын жазуучулук табияты гана эмес, адамдык табияты да өзгөрүп, өмүрүнүн экинчи жарымында чыгармачылыктан руханий изденүүгө ооп, тоо арасына жалгыздап жашоого өттү.     Кубатбек Жусубалиев, өзү айткандай, узак жылдар бою Акыйкатты издеп, кечилдик жашоо күтүп кеткенден бери окурмандары жана замандаштары анын чыгармаларын, ойлорун, сөздөрүн сагынышып калганы быйылкы жылдын башында Бишкек, толугу менен…..

Жеңишбек Эдигеев: Көк дептер

Жазуучулар Союзу

Көк дептер Ар бир нерсенин башталышы бар. Адамдар да ошондой. Бири төрөлгөндө эле башталат. Бири төрөлгөн менен башталбайт, оо-у далай баштан өтүп, адеп кадам таштап көрүп, басып көрүп, желип көрүп, чуркап көрүп анан башталат. Башталгандар бар. Башталбай, баштала албай күтүп тургандар бар. Адамда тема көп, деги. Өтө көп. Башталбай атып бүткөндөр, башталбай атып өлгөндөр десең да тема. Анткени ал чындык. Биз баары бир, кайсы бир темага киребиз. Биздин турган турпатыбыз, аракетибиз, касиетибиз, кылганыбыз кайсы бирине кирет, ошого жатат. Кыргыздар ушинтип айтат да: “Жатат” деп. Же “мунуң жакшы ишке жатпайт, эй!” толугу менен…..

Зинакан Пасанова: Ысык-Көлдө Алыкул Осмонов 4 жыл жашаган үй

Жазуучулар Союзу

Ысык-Көлдө Алыкул Осмонов 4 жыл жашаган үй “Көлдө жүрдүм, көл боюнда бойлодум, Токсон ирет көргөнүмө тойбодум” (Алыкул) Жыл сайын Ысык-Көлгө дегдеп келем. Бала чакта бир көргөнүмдөн тартып түбөлүк арзуума айланган көлдүн кереметтүү сулуулугу менен көк ирим мөлтүр тунук суусунан башка да өзүнө тарткан дагы бир касиети бар. Ал улуу таланттуу акын Алыкул Осмоновго байланыштуу. Көл кылаасына келген сайын Алыкул акындын баскан-турган жерлерин, жашаган үйүн көрсөм деп эңсөөчүмүн. Таң эртелеп, же кечке жуук ээн калуучу жээкти бойлоп басып жүрүп анын элесин издеп, кыялымда сырдашчумун. Бирок, көп жылдар бою бул тилегим ишке толугу менен…..

Ибрагим Түркхан: Султан Раев заманбап жазуучу

Жазуучулар Союзу

Азыркы кыргыз адабиятынын таанымал өкүлдөрүнүн бири Султан Раев абанын бүгүн туулган күнү экен. Ал, Түркияда эки китеби жарык көргөн, көптөгөн мамлекеттерде сыйлык алган заманбап жазуучу! Абаны бүгүнкү туулган күнү менен куттуктап, “Жылдыздарды аралап-Yıldızların Arasında” аталыштагы китебимде ага арнаган бөлүмдү назарыңыздарга тартуу кылам. Султан абага чың ден-соолук, чыгармачылык көптөгөн ийгиликтерди каалайм. “Султан Раев заманбап жазуучу” Чынгыз Айтматов, чындыгында кыргыз адабиятынын эң улуу жазуучусу болуу менен бирге, түрк дүйнөсүнүн жана дүйнөлүк адабияттын да эң алдыңкы жазуучуларынын бири. Айтматов жараткан чыгармалары аркылуу кыргыз адабиятын дүйнөгө таанытып, элинин маданиятын эң сонун чагылдыруу милдетин жогорку толугу менен…..

Кожогелди Култегин: Чындык менен чыңалган Чыныбай Акунович!

Жазуучулар Союзу

Чындык менен чыңалган Чыныбай Акунович! Опоосуз дүйнөнү, тагдырдын таш боорлугун караңыздар, эки-үч айдан кийин 60 жашка толо турган досума, ага арнап мааракелик куттук жаза турган досума бүгүн минтип көз-жаш төгүп эскерүү жазып олтурам… Чыкемдин бизден да жакшы көргөн жан курбусу бар эле – Чындык деген! Башкадан алыстаса да, Чындыктан эзелим алыстабайт болчу! Башканы кой, бизнесте, башканы кой, саясатта Чындыкты жанынан чыгарбаганда – таазим кылып, тан бердик! Чыныбай дагы – Чыке болчу, Чындык дагы – Чыке болчу! Чыныбай таланттуу акын катары таанылып турган кезинде биз үчүн Чыңгыз Айтматовго жолугуш, бет-маңдай келиш толугу менен…..