Category: Проза

Беганас Сартов: Эридиана (фантастика)

Жазуучулар Союзу

Күн тийбес тоолордун сыры I глава Эмне, тиричилик Жерде кечээ эле башталыптырбы? Жок! Аалам чоң жана чексиз. Анын сыры белгисиз бойдон өзүнүн Колумбдарын зарыга күтүп жатат. Алар эртеңки сен жана мен… Ооба – Биз. Биз дегенде – дегеле адам түспөлүндөгү акыл-эстин ээсин эске алганыбыз абзелдир. Анткени, биз – адамдар пендечилик кылып көп нерсени элес албайт эмеспизби. Ал эми тирүүлүктө жөпжөнөкөй эле төмөндөгүдөй окуялар боло берерин кимдер гана баамдаган экен? БЕКТАШ. Эридиана – III …Жоомарт өзүнүн сөзү өтпөгөнгө катуу ыза болуп, кызууланып ордунан тура калды: –Ой, деги айтсаң боло, эмне үчүн толугу менен…..

Сулайман Рысбаев: Белимчи кемпир

Жазуучулар Союзу

Белимчи кемпир (аӊгеме) Биздин айылда Жүрсүн деген эки аял бар эле. Биринчисин «сөгөнөөк» Жүрсүн дешсе, экинчисин «белимчи» Жүрсүн деп коюшчу. Анткени алардын мындай атка конушунун жөнү бар болчу. «Сөгөнөөк» Жүрсүн басса-турса, эркекче сөгүнсө, «белимчи» Жүрсүн ар кимди туурап, ар ким эмне десе ошонун айтканын кылып, турган элди аргасыз күлкүгө салчу. «Сөгөнөөк» Жүрсүн балабы, чоӊбу, көпчүлүк ичинде болсун, үйүндө отурбасын, «атаӊдын оозун урайын» же «энеӊди урайын» деген сөзүн оозунан түшүрчү эмес. Аны эл эрөөн албай деле калган, керек болсо, «Ай Жүрсүн, тетигини бир жакшылап сөгүп таштачы» десе, ал кабагын бүркөп, эркектин толугу менен…..

Зинакан Пасанова: Ажалдын көзү

Жазуучулар Союзу

Ажалдын көзү Аңгеме Ажалдын ырайымсыз суук көзүн биринчи жолу көргөнүмдө жыйырма беш жаштагы келин элем. Бул куракта өлүмдү каяктан оюңа аласың. Өмүрдүн күндөрү түгөнгүстөй сезилет. Алдыда кызыктуу жана түбөлүктүү жашоо тургансыйт. Бирок ажалга көкүрөк тосуп чуркашка мажбур кылган кыйын кезеңге да туш болдум. Дал ошондой болду. Бир жерде жашаган эки улуттун кандуу кагылышы башталган алаамат күндөр эле. Шаардын көп көчөлөрүн өрттүн жалыны менен түтүнү каптап, адам каны төгүлүп, жүрөктүн үшүн алган коркунучтуу “имиш-имиштер” телефондон, вотсапптан, интернеттен селдей күргүштөп агып келип жаткан. Биздин көчөнүн эли да дүрбөлөңгө түштү. Көчө башында он толугу менен…..

Абдыкерим Муратов: Кыя жол

Жазуучулар Союзу

Абдыкерим Муратов Кыя жол (аңгеме) Экөө кыштактын он чакты жепирейген жер тамдарынын акыркысын – талдар менен сынчталып гувалак урулуп салынган, үстүнө кышка төшөлүп ак топурак менен самандалып шыбалган, кишинин башы гана бата турган көзөнөктөн жарык кире турган уядай тамды айлана өтүп, өрлөп кетчү кыя жолго салды. Жалгыз аяк кыя жол, кара жер – жер болуп каймактагандан берки ары-бери өткөн туяктардан запкы жеп, ортосу оюлуп, четтери жарланып, баскан буттардан заарканып биротоло таштай катып бүткөн. Анан калса өйдөдөн түшкөн сел болор суу да топосун жеп түгөткөн. Бүгүн ошол кыя жолго дагы экөө толугу менен…..

Мурза Гапаров: Айгүл тоо (аңгеме)

Жазуучулар Союзу

Мурза Гапаров: Айгүл тоо (аңгеме) Баткенге ал акыркы рейс менен учуп келди. А өзүнүн түнөгүнө, автобус жүрбөй калгандыктан, көрүнгөн машинеге кол көтөрүп отуруп, саат он ченде араң жетти. Жалгыз үйдүн жалгыз терезесинен жарык көрүнбөйт, бүгүн эч ким токтобоптур көрсө. Түн ичинде бирөө-жарым бурулуп калышы ыктымал, тогуз жолдун тоомунда эмеспи бул ээн жердин ээсиз бекети… Бекеттин эшигинде дайымкыдай эле кулпу жок. Иса аны качырата ачып, ичкери кирди. Үйдүн ичи муздак, караңгы. Ал желкесиндеги сумкасын жерге коюп, көпкө чейин сыйпалап күкүрт издеди. Күкүрт өз ордунан — очоктун боюнан табылбады. Очоктун эки жагындагы толугу менен…..

Кеңеш Жусупов: Эне кудурети

Жазуучулар Союзу

Эне кудурети …Көрдүңүздөрбү, тигине, адатынча бүгүн да өрөөнгө кеткен жалгыз аяк жол менен Батма кыштакты көздөй келе жатат. Ат үстүндө сөөктөй катып, үн-сөздөн калган чүкөдөй кемпир… Ботом, чын эле эмне болгон Батмага? Өмүрүндө кабагын чытыбаган Батманы карагылачы! Демейде Батма башкача эле го!.. Жол боюндагы саздын жээги оттуу боло турган. Аты дайыма өзү эле жолдон кайрылып чөптөн аймап кирчү. Батма «мейли байкуш» деп, атынын чалганына маашыр ала, шамал ыргаган чиелердин жапырылышын кунт коё карап, бир азга ойлончу. Шар суунун тынчыбаган шоокуму дайым Батманын эрмеги, жер үстүндө сансыз суу көп го, ошонун толугу менен…..

Жунай Мавлянов: Нан (аңгеме)

Жазуучулар Союзу

Нан (аңгеме) Мындан үч-төрт күн илгери Жаныбек жаңы таамил алма багынын бир четинде чычкан кулагындай бариктерин эртели-кеч жүргөн желге жалмалатып турчу жалгыз түп талдын көзүнө карабай, эки түз кадасын кыйган болучу. Кабыгын аарчып таштаганга тез кургаса керек, кечинде жакшылап чыңдалган эки кетменди аларга аштап кийгизди да, бүгүн күн али нурлуу жүзүн ааламга көрсөтө элек маалда, биринин артынан экинчисин удаа тамдын тебөсүнө ыргытты. Жан жыгачы күнгө күйүп, эскиси жеткен шатыга бут койгондо майланбаган арабанын күпчөгүндөй андан «кыйыч-кыйыч» эткен жагымсыз добуш чыгып турду. Белгилүү Бозбунун зааркы жели… Эрте менен кечинде ал тараптан толугу менен…..

Мар Байжиев: Желмогуз (аңгеме)

Жазуучулар Союзу

Желмогуз Бир окуяны эстесем, жүрөгүм шуу деп оозума тыгылат. Ошондо кантип жарылып кетпегенине азыр да таң калам. Иши кылып, кудай бир сактаган… Мындан көп жыл мурда Бейшембай деген агаларыбыз токол алды, Саткын досум экөөбүз тойго барып, тамаша көрүп, бозо ичип, колго суу куюп, табак тартып жүрдүк. Той таркады, конокторду узаттык, конуп калгандар да болду. –Кызмат кылган балдарга бирдеме калдыбы? Берсеңчи, Мистикан! – деп, Бейшембай абам байбичесине буюрду. –Көрөңгүлүк эле калды, аны да бригадыр уул менен балдырак акемин байбичесине ооз тийгизейин дедим эле… –Алып кел! – деп күрүлдөдү кызуу абабыз… Заматта толугу менен…..

Зинакан Пасанова: Аял сыры

Жазуучулар Союзу

Аял сыры (аңгеме) Аял ойгонуп кеткенде жер жарый элек экен. Терезеден агарып кирген көчө шамдарынын бүлбүл шооласынан боюн качырган караңгылык жымжырт болуп уюп турат. Чоң жолдон тынбай өтүүчү машинелердин доошу сээлдеп калыптыр. Кез-кезде гана жалгыз-жарым машиненин күңүрт доошу угулат. Түн шоокумун тыңшаган аял таң атаарга али узак экенин боолголоду. Күнүгө ушу. Түн жарымынан оогондо капыстан ойгонот да, көздөрү чайыттай ачылып уйкусу качат. Бүгүн да жүрөгүн мыкчыган белгисиз кыжаалаттык аны кайра уктата койчудай эмес. Күйөөсүнүн дем алышына караганда ал да ойгоо жаткансыйт. Бирок, аялынын түйшөлүп ойгонгонун билсе да бурулуп карабады. “Балдарын толугу менен…..

Шекербек Калыков: Өмүр өксүгү

Жазуучулар Союзу

Өмүр өксүгү -Эн-оов… – дейт небереси. Баланын ушул сөзү чоң энесинин сай сөөгүн сыздатып, биротоло жалакай кылып бүтүрдү. Күнүгө жатарда анын сурагы башталат. -Эн-оов, дейм!.. -Оу… Угуп атам, балам… -Мен качан чоңоём?.. -Эртең эле чоңоёсуң, каралдым… Зыңкыйган бир жигит болосуң, садагаң кетейиним… -Эн-оов… апам качан келет?.. – Баланын дембе-дем суроосу эненин жүрөгүн шамшардай тилип өтөт. -Келет, балам, колу бошобой жүрөт да… – деп жооп берет ооз учунан. Кызынын акча таап келем деп, Россияга кеткенине алты айдын жүзү болду. Ошондон бери таптакыр кат-кабары, дайыны жок. Эненин, ичкени – ирим, жегени – толугу менен…..